1 september 2023

Europese laadpalen op de kaart

Dit artikel is verschenen in: geografie september 2023
Open kaart
Europa
Opinie
FOTO: ERNEST OJEH / UNSPLASH
Laadpaal in Amsterdam.

Was dit de laatste zomer met ‘laadpaalstress’?

Enkele jaren terug had nog niemand ervan gehoord, maar veel Nederlanders weten inmiddels wat het is: laadpaalstress. Ook deze zomer hebben ze de onzekerheden ervaren die samengaan met accu laden in het buitenland. Zijn de laadpalen niet defect? Hoef ik niet lang in de rij te wachten? Wordt mijn laadpas geaccepteerd? Zijn er wel genoeg (snel)laders?

 

Als het een beetje meezit, is de laatste vraag over een paar jaar niet meer aan de orde. In 2026 moet er langs de belangrijkste snelwegen van de EU om de 60 kilometer een snellader te vinden zijn. Dat staat in het plan waarmee het Europese Parlement begin deze zomer instemde. Een jaar later, begin 2027, moet dit zijn uitgebreid naar minimaal twee snelladers per 60 km snelweg. Een omvangrijk plan, maar zeer noodzakelijk, aldus de experts. In 2020 waren er iets meer dan 1 miljoen volledig elektrische auto’s in de EU. Voor 2030 lopen de schattingen uiteen van 40 tot 84 miljoen.  

Voor 2030 lopen de schattingen uiteen van 40 tot 84 miljoen volledig elektrische auto's in de EU (2020: 1 miljoen)

Nederland voorop

Qua laadpaaldichtheid loopt Nederland in de EU voorop. Met ongeveer 140.000 (semi)publieke laadpalen zit het hier momenteel wel goed, of je nou op de snelweg wilt tanken of in je eigen dorp of stad. Ook andere landen in het noorden en westen van de EU doen het qua aantallen goed, zoals Duitsland, Frankrijk en Zweden. De interactieve kaart van TENtec van de Europese Commissie toont de huidige laadvoorzieningen binnen een straal van 8 kilometer langs de snelweg. Figuur 1 geeft aan langs welke snelwegen iedere 60 km snelladers staan (groen). Op de rode wegen is dit nog niet het geval.

Je ziet in één oogopslag dat Spanje, Griekenland en het oosten van de EU hierin achter lopen. Dit betekent natuurlijk niet dat je je auto daar nergens kunt opladen, maar het is een duidelijk teken dat er voor 2026 nog een hoop laadplekken aangelegd moeten worden. Al is het de vraag of dat voldoende is. Want als je de snelwegen verlaat, moet je óók kunnen opladen.

Kilometers wegdek per laadpaal

Op de interactieve kaart van TENtec kun je alle laadpunten per land oproepen, maar het is lastig landen te vergelijken. Figuur 2 toont daarom het aantal kilometers wegdek per laadpaal. Als je het totale aantal verharde wegen per land deelt door het aantal laadpalen, wordt duidelijk hoe de verhouding tussen wegkilometers en laadpalen per land ligt. Hoe lager het aantal kilometers per laadpaal, des te beter de laadvoorzieningen zijn geregeld. In Nederland ligt het cijfer rond de één, we hebben namelijk bijna net zo veel openbare laadpalen als kilometers verharde weg, beide ongeveer 140.000. In delen van Zuid- en Noordoost-Europa is er nog werk aan de winkel.

Laadwoestijn lost op

Dit betekent niet dat je bijvoorbeeld Spanje en Griekenland voorlopig maar beter links kunt laten liggen met je elektrische auto, want de ontwikkelingen gaan razendsnel. Waar een paar jaar geleden nog werd gesproken van een ‘laadwoestijn’ in Midden- en Zuid-Frankrijk, is het daar inmiddels goed te doen. In een elektrische auto met een radius van 275 km kun je van Maastricht naar Marseille rijden, met enkel opladen bij de snellaadstations van Fastned, aldus de ANWB. In heel de EU is het aantal laadpalen in 2022 met 44% gestegen ten opzichte van 2021, en deze trend lijkt in 2023 ruimschoots door te zetten. Hopelijk verdwijnt dan het begrip laadpaalstress weer net zo snel als dat het verscheen.

Figuur 1: Snelwegen in de EU met op iedere 60 km snelladers (groen)
Figuur 2: Aantal kilometers wegdek per laadpaal in elk land