Sinds 2005 ontstaan in China’s grote steden allerlei creatieve clusters. Ze staan ver af van de creatieve vrijplaatsen die zich vaak spontaan ontwikkelen in westerse steden. In China zijn de clusters aangezwengeld door de overheid en steeds meer ook door particuliere ondernemers, gericht op de ontwikkeling van een nieuwe, niet-industriële economie.
Het wordt spannend voor steden die meedingen naar de titel Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Op 30 november maakte de jury de shortlist bekend, in september volgt haar definitieve keuze. Eindhoven doet mee namens BrabantStad – die samenwerking is op zich al winst.
De Nederlandse bioscoopganger heeft vaak een vertekend beeld van wat de Chinese filmindustrie te bieden heeft. De maatschappijkritische films uit China die hier in de bioscoop draaien, zijn in China impopulair. Daar is de industrie vooral op zoek naar formules die het grote publiek kunnen entertainen.
Veel Chinese steden willen hun Urban Villages – ingesloten dorpen waar arme migranten huisvesting vinden – herontwikkelen tot kantoor-, winkelen woongebieden. Dit komt echter nauwelijks van de grond. Dat heeft sociale, maar ook economische en institutionele redenen. Toch gaan de dorpen hun residentiële en economische functies verliezen en zullen migranten het veld moeten ruimen. Tenzij het beleid verandert.
De autonome regio Xinjiang Uighur transformeert van een perifeer gebied in een strategisch deel van China. Een geopolitiek krachtenveld met economisch groeipotentieel. Het beleid van de centrale overheid is sinds tien jaar gericht op economische ontwikkeling én op inkapseling van de Oeigoeren en andere minderheden. Die laatste missie is nog geenszins geslaagd.
Ruim 25 jaar terug schreef Peter Dicken in Global Shift dat er een nieuwe wereldorde ging ontstaan door de geografische verschuiving van de industriële productie. China is inmiddels de fabriek van de wereld en de economisch mondiale machtsverhoudingen zijn fundamenteel veranderd. Momenteel veroorzaakt China met 1,3 miljard consumenten een nieuwe global shift: die van de consumptie.
Gated communities als Istanbul Palaces, My Towerland en Aqua City zijn een veilige haven voor de nieuwe stedelijke middenklasse. De moderne woontorens met luxe winkels, zwembaden, restaurants en allerhande diensten zijn zeer gewild. Hier kunnen middenklassers hun eigen luxe leven inrichten, ver van de gevaren in de grote stad. Maar die keuze is niet voor iedereen weggelegd – grote groepen worden letterlijk buitengesloten.
Het meinummer van Geografie bevatte een serie artikelen over drie van de vier BRIC’s: grote niet-westerse landen die het afgelopen decennium een belangrijke plaats hebben verworven op het mondiale economische podium. Behalve Brazilië, India en China figureert ook Rusland als BRIC. Tot voor kort leek dat zeer discutabel, maar afgelopen voorjaar heeft Poetin een nieuwe koers ingezet die perspectief biedt op een grotere rol in de wereldeconomie.
Genieten van het beste van twee werelden: een woning in de dynamische stad en een in het landelijk gebied. Plaats- en tijdonafhankelijk werken biedt hiertoe steeds meer mogelijkheden. Beleidsmakers in krimpregio’s, die met leegstaande woningen worstelen, verwelkomen deze ‘deeltijdbewoners’. Maar wat moeten die met een rijtjeshuis ver van zee?
In het september- en oktobernummer van Geografie was te lezen hoe de gentrificatie in Istanbul steeds grootschaliger en planmatiger vormen heeft aan genomen. Bahar Sakızlıoğlu zoomt in op de harde praktijk in Tarlabaşi, een achterstandswijk in het hartje van de stad.
