Als ik iets leer van migrant city Kolkata, waar ik momenteel verblijf, is het dat migratie nooit in één richting verloopt. En dat het denken in centrum vs. periferie ver af staat van de alledaagse werkelijkheid. Europa is niet het centrum van de wereld – ook niet voor arbeidsmigranten, vluchtelingen en ontheemden.

Hoogwaterveiligheid

Na Ruimte voor de Rivier en Maaswerken is er sinds 2014 het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Daarin werken 21 waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. Tot 2050 versterken zij ruim 1500 kilometer aan dijken, en 400 sluizen en gemalen om overstromingen in Nederland te voorkomen. Waterveiligheid anno 2023 is puzzelen en maatwerk.

De Perito Moreno-gletsjer in Patagonië lijkt ongevoelig voor de global warming. Hij groeit in plaats van dat hij krimpt. Wel breekt hij periodiek op een spectaculaire manier af. Dat maakt deze gletsjer tot de belangrijkste toeristische attractie van Patagonië én een raadsel voor glaciologen.  

In de herziene eindtermen vwo van het examenprogramma staat dat eigenlijk alle plaatbeweging te verklaren is door ridge push en slab pull. Mantelconvectie heeft als verklaring afgedaan (zie ook Geografie maart en april 2021).  Waarom staat mantelconvectie (als ‘convectiestromen’) dan toch óók genoemd?

Hoe steden met hun beroemdheden omgaan

De Erasmusbrug in Rotterdam, Salzburg City of Mozart, Goethestadt Bad Lauchstädt… Steden pronken graag met beroemde plaatsgenoten om zich te profileren. Celebrity branding levert een stad aandacht, bezoekers en inkomsten op, maar kent ook dillema’s en risico’s. 

• Freriks, K., & Storms, M. Grensverkenningen. Langs oude grenzen in Nederland. 
• Cole, T. About Britain. A Journey of Seventy Years and 1,345 Miles. 
• Huisman, H., & Braaksma, M. Het Groot Keienboek. Zwerfstenen uit Scandinavië. 
• Meijer, F. Verbonden door rampspoed. Rampen en natievorming in negentiende-eeuws Nederland. 
• Jensen, L. Wij en het water. Een Nederlandse geschiedenis. 

Foto-essay over het rivierengebied

Fotograaf Flip Franssen maakte een boek met een groot scala foto’s van de grote Nederlandse rivierlandschappen. De 289 foto’s zijn geordend in 10 thema's waaronder Rivierenland-Veranderland, Hoogwater, Mens en rivier, Natuur, Rivierverbindingen en stuwen. Dwars door deze indeling heen ademen ze vooral verandering. Verandering van het klimaat en van de sociaaleconomische omstandigheden. Allemaal zichtbaar in het landschap en vereeuwigd in dit boek.

De nieuwe Geografie is uit, heb je 'm al ontvangen? Je leest dat Europa niet het centrum van de wereld is als het om migratie gaat. Verder over de gletsjer Perito Moreno in Argentinië, die in tegenstelling tot veel andere gletsjers niet krimpt maar groeit. Mozart en Erasmus komen voorbij in een stuk over celebrity branding dat ingezet wordt als city marketing. Vulkanen in de Eifel, noodweer in Californië, en veel meer. Een veelzijdig nummer, veel leesplezier!

Door stedenbouwkundige ontwikkelingen in Rotterdam veranderde het stratenplan in de 19e eeuw voortdurend. Hierdoor nam de vraag naar nieuwe plattegronden toe. Dit plan van Rotterdam uit 1873 is een van de vele commercieel uitgegeven stadskaarten uit die tijd. Details op de kaart vertellen over de stad en zijn ontwikkeling.