Recente onderzoeken in Utrecht en Wageningen op basis van hydrologische simulatiemodellen lijken erop te wijzen dat de mens – meer nog dan klimaatverandering – grote invloed heeft op de ontwikkeling van droogtes in de toekomst.

Een team onderzoekers van Wageningen University & Research presenteerde begin dit jaar een plan voor klimaatbestendig en natuurlijker Nederland in 2120. Een toekomstvisie met het doel om tot discussie aan te zetten. En dat lukt.

De Universiteit Utrecht is partner in het Delta Climate Center (DCC) en de faculteit Geowetenschappen stelt er mensen aan. Maar ook vanuit de faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie is betrokkenheid: zij levert jurist Herman Kasper Gilissen als hoogleraar Climate Change, Regulation and Deltas. Wat zijn de plannen, hoe ziet hij de samenwerkingen met andere vakgebieden, waaronder de geografie, maar ook tussen de UU en het DCC?

Anderhalf jaar na de ramp op de Filipijnen werd opnieuw een eilandenrijk in de Grote Oceaan getroffen door een tropische cycloon in de zwaarste categorie. Cycloon Pam liet een spoor van vernielingen achter op Vanuatu, dat in meerdere opzichten in een gevarenzone ligt.

Watermanagement en duurzame ontwikkelingsdoelen

De verandering van het klimaat doet veel met rivier- en deltagebieden en hun bewoners: overstromingen, vervuiling en andere bedreigingen. Een toegankelijke interactieve tool van het Planbureau van de Leefomgeving (PBL) helpt deltagebieden en hun rivieren beter te begrijpen. Met deze tool onderzoek je zelf hoe we deze gebieden op een duurzame manier veiliger en leefbaarder kunnen houden voor toekomstige generaties.

De economie van Uummannaq, een stadje in Groenland, ruim 600 kilometer boven de poolcirkel, leunt voor een belangrijk deel op de visserij. Maar de klimaatverandering is onmiskenbaar en overbevissing dreigt. 

In 2021 komt het IPCC met een nieuw rapport voor klimaatbeleid, gebaseerd op een nieuwe generatie klimaatmodellen van het Climate Model Intercomparison Project (CMIP6). Deze nieuwe generatie voorspelt in vergelijking met de vorige generatie CMIP5 een grotere toename in temperatuur aan het eind van deze eeuw. Waar komt dit door?

Is geo-engineering de oplossing om de opwarming van de aarde tegen te gaan? Wetenschappelijke modellen wijzen uit dat de opwarming van de aarde kan worden tegengehouden, zelfs kan worden afgekoeld, door zwaveldeeltjes in de stratosfeer te spuiten. Of dit een gewild en realistisch uitvoerbaar plan is, is echter bediscussieerbaar. 

Het is een heftig onderwerp: de Noordpool en het smelten van ijskappen en gletsjers. Discussies en debatten worden hierover gevoerd en dat is terecht, het is een onderwerp dat ons allemaal aangaat. In Nederland in verband met zeespiegelstijging en in het algemeen als gevolg van klimaatverandering. Hoe reageren we op zulke veranderingen? Kunnen we voorkomen dat de Noordpool helemaal smelt? Of zijn de zogenaamde tipping points al gepasseerd en verandert de natuur binnenkort van een vriend in een vijand? Om deze vragen te beantwoorden moeten we ook veranderingen in het verleden bestuderen. Vulkanische as gevonden op Spitsbergen helpt ons daarbij.

De afgelopen zomers zijn extreem droog geweest. Ook dit jaar vragen we ons af of we het record van neerslagtekort uit 1976 gaan verbreken. Droogte betekent voor de meeste mensen vooral frustraties over een sproeiverbod, maar de resulterende schade aan landbouw en natuur is niet mis. We willen daarom meer weten over droogte. Sediment van (voormalige) meren geeft onderzoekers de mogelijkheid om droogte tot wel duizenden jaren terug op te sporen. Hoe werkt dat en waarom is die informatie nuttig?