Scheidend hoogleraar milieubeleid Pieter Leroy

Ruim 40 jaar heeft Pieter Leroy, hoogleraar Milieu en Beleid in Nijmegen, zich beziggehouden met milieuvraagstukken. Hij heeft de milieuproblemen, onze kijk erop en het beleid zien veranderen. In juni hield hij zijn afscheidscollege. Thema: bescheidenheid. 

Zo’n 70 tot 80 procent van alle plastic in de oceanen is afkomstig van rivieren. Die toevloed wordt nauwelijks gemonitord. Welke methoden zijn daarvoor beschikbaar en hoe pak je dat in Nederland het best aan? 

Van Hongkong tot Libanon, overal klinken volksprotesten. Het geluid van de Papoea’s, die zich afgelopen augustus weer roerden, wordt andermaal overstemd. Zij voelen zich gediscrimineerd door de Indonesische staat. Nederland heeft een ereschuld. Een tweeluik over de achtergronden. 

De basis van het conflict over de onafhankelijkheid van Papoea ligt 70 jaar terug. In 1949 raakten Nederland en Indonesië met elkaar in de clinch over de soevereiniteit van Nederlands-Nieuw-Guinea. Pas in 1962 kwam daar een einde aan. Over de hoofden van de Papoea’s heen werd in New York beslist over de toekomst van hun eiland. 

Klimaatverandering beïnvloedt de Nederlandse akkerbouw. Zowel positief, een langer groeiseizoen en meer mogelijkheden voor verbouw van diverse gewassen, als negatief, bijvoorbeeld schade door hevige neerslag. Idske Vermaat onderzocht voor haar profielwerkstuk welke maatregelen we moeten nemen om met deze gevolgen om te gaan.

Getijdenenergie bestaat al lang, maar is weggedrukt door de bekendere zonne- en windenergie. Nu, in tijden van klimaatverandering en duurzaamheid, komt het weer in de belangstelling te staan. Niet zo gek, want het is niet alleen hernieuwbaar, maar ook altijd aanwezig. Het is echter niet alleen rozengeur en maneschijn, want er moet rekening gehouden worden met eventuele negatieve effecten voor de estuaria waarin het wordt opgewekt.

Het gebruik van Geo-ICT in de klas neemt toe, geholpen door snellere computers en internetverbindingen op school, en een groeiend aanbod van (gratis) applicaties en lesmaterialen. GIS is nu ook beter ingebed in de nieuwe curricula voor havo en vwo. Aardrijkskundeonderwijs met GIS draagt zo bij aan de digitale geletterdheid van jongeren én de verwerving van ‘krachtige kennis’.  

Wat ooit begon als een set Kadasterkaarten voor het onderwijs, groeide uit tot een flinke website: EduGIS. Die biedt nu een breed spectrum aan educatieve toepassingen van digitale ruimtelijke informatie. 

Nu GIS goed is geïntegreerd met internet en smartphonetechnologie, kun je allerlei leuke, korte opdrachten opzetten waarbij leerlingen met hun mobieltjes data verzamelen in het veld en deze vervolgens visualiseren en analyseren in GIS.

Diverse nieuwe webapplicaties bieden digitale kaarten met informatie over vraagstukken rond te veel water. Om die kaarten te kunnen gebruiken moet je wel het verschil kennen tussen overstromingen en wateroverlast. En je weg weten te vinden in de bijbehorende kaarten. Een eerste inventarisatie.