Yorktown, Virginia

1 mei 2018
Auteurs:
Dit artikel is verschenen in: geografie mei 2018
Plaatsen van herinnering in de VS
Verenigde Staten
Opinie
FOTO: C. WATTS
Op het Yorktown Battlefield kun je de Virginia Civil War een beetje herbeleven. Er is zelfs een Young Soldiers Program met hands on activities en gekostumeerde gidsen die vertellen over het leven van een soldaat in die tijd. De 21e-eeuwse Provost Marshall Major AP Dufresne neemt zijn taak uiterst serieus.
Plaatsen van herinnering in de VS [2]

Deze tweemaandelijkse rubriek zoomt in op locaties die het verleden van de Verenigde Staten levend en levendig houden.

Tijdens een woelige periode met allerlei opstanden tegen de Britse Kroon groeide onder de bewoners van de dertien koloniën aan de Amerikaanse oostkust de roep om onafhankelijkheid. Begin juni 1776 zetten ze in Philadelphia, destijds verreweg de grootste stad in Amerika, hun handtekening onder de Declaration of Independence. Daarmee was de losmaking van Groot-Brittannië op papier een feit. In werkelijkheid was de afscheiding van de dertien Amerikaanse gewesten nog in volle gang. De American Revolutionary War zou nog ruim zeven jaar duren.

 

Brits overwicht

Aanvankelijk zagen de Britse bestuurders en militairen weinig gevaar in de Amerikaanse revolutie. De troepen van George Washington, die de leiding had gekregen over het Amerikaanse leger, zouden immers geen partij zijn voor de goed getrainde en bewapende Britse legereenheden, die ook nog ondersteund werden door de oppermachtige Britse vloot. De meeste veldslagen op Amerikaanse bodem tussen 1775 en 1781 werden dan ook door de Britten gewonnen. Ze wisten hun militaire overwicht echter niet om te zetten in politieke winst. De weerzin tegen de Engelsen zat er bij de kolonisten diep in, en misdragingen van Britse eenheden droegen evenmin bij aan het veroveren van de hearts and minds van de Amerikanen. Na elk verlies herstelde het Amerikaanse leger zich snel, vooral dankzij nieuwe rekrutering.

BRON: D-MAPS.COM
De topografische ligging van Yorktown.

Franse hulp

Door de Frans-Amerikaanse Alliantie (1778) veranderde de oorlogssituatie. De Engelse zeemacht moest nu slag leveren op twee fronten, met de Amerikanen aan de oostkust, en daarbuiten met de Franse vloot uit het Caribische gebied. De deelname van de Fransen aan de Amerikaanse revolutie leek overigens meer ingegeven door hun vijandschap tegenover Engeland dan door vriendschap met de Amerikanen.

De Britten boekten vooral overwinningen in de zuidelijke kolonies met de waardevolle plantagegebieden. Het tij keerde daar echter toen generaal Nathaniel Greene, een groot strateeg, de leiding kreeg over het zuidelijke Amerikaanse leger. Veldslagen werden weliswaar door de Britten ‘gewonnen’, maar telkens bleek het een pyrrusoverwinning. Uiteindelijk trokken de Britten zich tijdelijk terug in Yorktown, Virgina, wachtend op versterking en bevoorrading door een Britse flottielje uit New York.

De Britten zagen meer brood in de nieuw verworven koloniën in India

Ommekeer

Terwijl de Britten de tabakshaven Yorktown aan de landzijde met extra fortificaties versterkten, stuurde George Washington het noordelijke Amerikaanse leger met nachtmarsen versneld naar Yorktown. Daar stond een Amerikaanse troepenmacht van 7000 man tegenover een ongeveer even grote Britse eenheid. Op zee werd de Britse vloot uit New York echter opgewacht en verslagen door een omvangrijk Frans konvooi. En de Britse troepen in Yorktown zagen geen versterking maar zo’n 6000 Franse infanteristen en artilleristen voor zich. Na een dagenlange strijd met grote verliezen, bekend geworden als de Battle of Yorktown, gaven de Britten zich in 1781 over. De wereld was op zijn kop gezet: David had Goliath verslagen.

Onafhankelijkheid

Het Londense parlement had ondertussen genoeg van de opstandige koloniën aan de oostkust van Amerika en besloot tot vredesoverleg in Parijs. Een ontwikkeling die niet los te zien is van de snelgroeiende Britse veroveringen in India, waar zich een nieuw economisch perspectief ontvouwde. Na bijna twee jaar onderhandelen werd de vrede getekend met het Verdrag van Parijs. Groot-Britannië erkende de onafhankelijkheid van de jonge natie: de Verenigde Staten van de Amerika. Bovendien gaven de Fransen een deel van hun Amerikaanse bezittingen op. De oorlog die 7,5 jaar had geduurd, kostte 50.000 doden, de zuidelijke plantage-economie lag volledig in puin en de nieuwe natie had een torenhoog begrotingstekort.

FOTO: KEN LUND
Het Monument to the Alliance and Victory herdenkt de Frans Amerikaanse samenwerking die resulteerde in de overwinning op de Britten bij Yorktown.

Echo

Yorktown, waar de Britten de strijd opgaven, werd uitgeroepen tot de bakermat van de VS. Tegenwoordig is Yorktown een bescheiden stadje, onderdeel van de Historic Peninsula, de toeristische alliantie tussen Jamestown, Williamsburg en Yorktown. De belangrijkste trekpleister is het Yorktown Batttefield, beheerd door de National Park Service. Een rondleiding meemaken met een van de park rangers, formidabele verhalenvertellers, is een ware belevenis. Het kanongebulder, de strijd, verovering van de kazematten en het zoet van de overwining worden meesterlijk uit de doeken gedaan. In woorden, soms luid, dan weer op fluistertoon en zonder PowerPoint, YouTube-filmpjes, of lichtshow. Een plaats van herinnering met een lange, lange echo.

BRONNEN

  • Greene, J.A. 2009. The Guns of Independence: the Siege or Yorktown, 1781. Havertown (PA): Casemate Publishers.
  • Meinig, D.W. 1986. The Shaping of America. A Geographical Perspective of 500 Years of History. Volume One, Transatlantic America,1492-1800. New Haven/London: Yale University Press
  • Norton, M.B., D.M. Katzmann, P.D. Escott et al. 2014. A People and a Nation. A History of the United States (10th Ed.). Boston/New York: Houghton Mifflin Company.
  • Phillips, D.T. 2006. On the Wing of Speed. George Washington and the Battle of Yorktown. Bloomington (IN): Universe Star.