Hoe ingrijpend of ernstig sommige gebeurtenissen ook geweest zijn, vroeg of laat lijken ze uit het collectieve geheugen te verdwijnen. Neem de Frans-Duitse oorlog (1870-1871), een korte, maar heftige botsing die meer dan 200.000 militairen en burgers het leven kostte. Nog veel meer mensen raakten gewond. Zoals altijd was de aanleiding ogenschijnlijk futiel en vormde de reeks gebeurtenissen die daarop volgde een complex en achteraf moeilijk te ontwarren krachtenspel, met fatale gevolgen.
Tussen 1682 en 1762 maakten de Fransen de dienst uit in ‘La Louisiane Française’, een uitgestrekt gebied tussen de Grote Meren en de Golf van Mexico (zie voor een kaartje Geografie september 2019). Na de Louisiana Purchase (1803) werd La Louisiane Française Amerikaans, inclusief het Franse suikerrietplantagebied in de huidige staat Louisiana. Franse kolonisten hadden het op slavernij gebaseerde plantage systeem geïmporteerd uit ‘hun’ West-Indische eilandbezittingen. De Amerikaanse agrarische elite nam de meeste Franse plantages over en breidde het feodale productiesysteem nog aanzienlijk uit, inclusief de import van grote aantallen tot slaaf gemaakten uit West-Afrika.
Van Alkmaar naar Den Helder is het zo’n 40 kilometer langs het Noordhollandsch Kanaal door een vlak landschap met kleine dorpjes. Namen als Burgervlotbrug, De Stolpen en ’t Zand zeggen veel over wat er te zien valt. Neem je ongeveer halverwege de afslag naar Callantsoog, dan beland je al snel in een levendig kustdorpje. De omvang van Callantsoog en het aantal toeristen en auto’s komen – vooral op een mooie dag – totaal niet met elkaar overeen.
Vanwege het coronaregime verscheen De Bosatlas van de Tweede Wereldoorlog afgelopen maart in stilte. Noordhoff volstond met een drieregelig persbericht. Heel begrijpelijk, maar ook jammer, want de moderne blik op de oorlog verdient juist nu aandacht.
Via digitaal schoolboek en Skype het klimaatsysteem van Köppen leren. Thuis drie hoog achter in Amsterdam. Er zit weinig anders op in tijden van corona. Köppen, is dat relevante aardrijkskunde in tijden van corona? Mijn bijlesleerlinge vraagt het zich niet af. Onlangs kwam ze zelf aanzetten met kaartjes van de afgenomen luchtvervuiling in China. 'Dat het zo erg was, wist ik niet', zei ze en vervolgens ontspon zich een gesprek over corona als intermezzo in onze Skypeles over klimaten.
Als je over de A12 richting Duitsland rijdt, is er voorbij Arnhem nog een stukje Nederland voordat je bij ’s-Heerenberg de grens passeert. Wellicht alleen bekend van de Ikea of Intratuin, waar elk najaar vanuit het hele land bussen naartoe trekken om de kerstshow te bekijken. Afslag Duiven is toch echt ook bedoeld voor een dorp waar mensen wonen.
Boeken die in deze Geografie zijn gerecenseerd:
Een karstlandschap is een landschap dat ontstaan is door oplossing van gesteente door (regen)water dat stroomt langs ‘paden’ in de gesteenten. Die paden zijn scheuren (macro of micro) in het gesteente. Hierdoor kunnen karstverschijnselen zowel bovengronds als ondergronds ontstaan en dit leidt tot vele, soms bizarre, structuren.
Nog exact een week, dan ga ik voor de tweede keer naar Libië. Ondertussen krijg ik berichten van Libische collega’s uit Tripoli: het vliegveld daar wordt weer aangevallen. Dit wordt meegenomen in de voorbereidingen voor onze aankomst, als het vliegveld gesloten is vliegen we waarschijnlijk naar Misrata en rijden vanuit daar naar Tripoli. Want daar werk ik, op de ambassade.
De boeken die in Geografie maart 2020 zijn gerecenseerd:
