Op 28 februari jl. gaf Leo Paul in een snel georganiseerd KNAG-webinar aan AK-docenten uitleg over het ontstaan van de Oekraïense grenzen, om te gebruiken in hun lessen. Dit artikel vormt hiervan de weerslag, met de nodige aanvullingen naar aanleiding van vragen.

In 2015 beschreef Henk Donkers in Geografie hoe Oekraïne – in reactie op de Russische annexatie van de Krim in 2014 – de watertoevoer naar het schiereiland blokkeerde. Dit leidde tot een groot watertekort. Volgens Russische berichtgeving heeft Poetin de blokkade afgelopen februari laten opblazen.  

De Russische invasie in Oekraïne laat ons nadenken over onze energie-afhankelijkheid van andere landen. Hoogleraar Maarten Hajer (faculteit Geowetenschappen, Universiteit Utrecht) legt uit hoe we sneller onafhankelijk kunnen worden en daarmee de energietransitie versnellen.

Het Operational Data Portal van de UNHCR houdt dagelijks bij hoeveel mensen Oekraïne zijn ontvlucht. 

Een rapportage van NRC (13 april) toont de grote watercrisis waarin de Krim zich bevindt. In 2015 beschreef Henk Donkers in Geografie de achtergronden van deze crisis. 

Het Russische bedrijf Gazprom begon in 2018 met de aanleg van de Nordstream II, een nieuwe gaspijpleiding richting West-Europa. Er is veel discussie over de afhankelijkheid die deze leiding zou veroorzaken. Hoe je het ook wendt of keert: Gazprom is sterk verweven met de Russische staat.

In 2014 annexeerde Rusland de Krim, of zoals de Russen zeggen, stemde de bevolking massaal voor aansluiting bij Rusland. Hoe heeft deze gebeurtenis een plek gekregen in het Russische onderwijs?

Van Rusland wordt wel gezegd dat het een gevangene van zijn eigen geografie is. De drang naar ijsvrije havens bepaalt al eeuwenlang het buitenlands beleid. Daarom annexeerden de Russen de Krim en zien ze nieuwe perspectieven in het afsmelten van poolijs.

Op 6 april is het Nederlandse referendum over het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne. De initiatiefnemers zijn niet alleen tegen het verdrag, maar verzetten zich ook tegen de toenemende Europese politieke samenwerking. Fungeert de uitslag als breekijzer voor meer Nederlandse zeggenschap? Of maakt een Nederlands ‘nee’ het alleen maar zwaarder voor de EU om de voortslepende crises rond de euro, Brexit en vluchtelingen te beteugelen?

 

Oekraïne heeft de watertoevoer naar de door Rusland geannexeerde Krim afgesloten. Daarmee valt de hoofdslagader van de watervoorziening op het schiereiland, ooit aangelegd door de Sovjet-Unie, grotendeels droog. Hoe reageren de Russen daarop?