Sociale geografie van een volkse milieubeweging

De ‘gele hesjes’ vormen nu al anderhalf jaar een opvallende sociale beweging. Ze komen in opstand tegen de ‘verwoestijning’ van grote delen van Frankrijk door de globalisering, en bekommeren zich wel degelijk om het milieu, hún milieu. Milieubeleid heeft alleen succes als het ook de ongelijkheid aanpakt.

Hoe ingrijpend of ernstig sommige gebeurtenissen ook geweest zijn, vroeg of laat lijken ze uit het collectieve  geheugen te verdwijnen. Neem de Frans-Duitse oorlog (1870-1871), een korte, maar heftige botsing die meer dan 200.000 militairen en burgers het leven kostte. Nog veel meer mensen raakten gewond. Zoals altijd was de aanleiding ogenschijnlijk futiel en vormde de reeks gebeurtenissen die daarop volgde een complex en achteraf moeilijk te ontwarren krachtenspel, met fatale gevolgen.

In Knalpot – Verhalen uit Jakarta deelt Daan Goppel zijn verwondering over andere waarden en normen, over openbaar vervoer, vervuiling, prostitutie en je (on)vermogen daar met open blik naar te kijken. Een korte kennismaking met auteur en boek.

Covid-19 in China

Op vakantie in Nederland ziet Vera Kranenburg, Yenching Scholar aan de Peking University, hoe covid-19 half februari in China om zich heen grijpt. Van terugkeer is geen sprake. Ze beschrijft de stringente Chinese aanpak in het terugdringen van de verspreiding van covid-19, waarbij privacy van ondergeschikt belang is. Geografisch onderzoek blijkt binnen de aanpak een belangrijke rol te spelen. Een blik op de situatie in China, tot 1 april.

Tussen 1682 en 1762 maakten de Fransen de dienst uit in ‘La Louisiane Française’, een uitgestrekt gebied tussen de Grote Meren en de Golf van Mexico (zie voor een kaartje Geografie september 2019). Na de Louisiana Purchase (1803) werd La Louisiane Française Amerikaans, inclusief het Franse suikerrietplantagebied in de huidige staat Louisiana. Franse kolonisten hadden het op slavernij gebaseerde plantage systeem geïmporteerd uit ‘hun’ West-Indische eilandbezittingen. De Amerikaanse agrarische elite nam de meeste Franse plantages over en breidde het feodale productiesysteem nog aanzienlijk uit, inclusief de import van grote aantallen tot slaaf gemaakten uit West-Afrika.

Op een uithoek van Spitsbergen, hoog boven de poolcirkel, staat een oude gedenksteen. Onbeschut tegen de elementen siert hij het graf van walvisvaarders op  Amsterdameiland. Hoewel, siert? Er is een hoek van  afgebroken en de tekst is bijna niet meer leesbaar.

Relict van overstroming en verwaarlozing 

Van Alkmaar naar Den Helder is het zo’n 40 kilometer langs het Noordhollandsch Kanaal door een vlak landschap met kleine dorpjes. Namen als Burgervlotbrug, De Stolpen en ’t Zand zeggen veel over wat er te zien valt. Neem je ongeveer halverwege de afslag naar Callantsoog, dan beland je al snel in een levendig kustdorpje. De omvang van Callantsoog en het aantal toeristen en auto’s komen – vooral op een mooie dag – totaal niet met elkaar overeen.

Geowetenschappers signaleren een daling in het aantal trillingen in de aardkorst. Dit kan een gevolg zijn van de huidige situatie: veel minder verkeer op aarde door de maatregelen rondom het coronavirus.