Van bruto nationaal geluk tot Wellbeing Budget

‘Welzijn belangrijker dan welvaart in coronacrisis’, kopte Greenpeace in april 2020 naar aanleiding van een peiling van Kieskompas. Dat het om meer gaat dan economische groei, daarover zijn de meeste deskundigen het al langer eens. ‘Brede welvaart’ gaat verder, maar is niet eenvoudig te meten.

De laatste gekleurde wijk van Kaapstad

In 2018 waren er hevige protesten in de wijk Bo-Kaap in Kaapstad. De inwoners verzetten zich tegen de bouw van wolkenkrabbers. De wijk heeft de etnische scheiding tijdens de apartheid overleefd, maar dreigt nu door gentrificatie alsnog wit te worden.

Tektonikarena Sardona

De uitdrukking ‘En de onderste steen moet boven komen’ wordt nogal eens gebruikt, tot in de politiek aan toe. Meestal gaat het om een misstand en kost het jaren van onderzoek. Behalve in de Zwitserse Alpen: daar kun je de omkering met blote ogen aanschouwen.

‘To see or not to see’

Vorig jaar riep Mark Rutte jongeren op mee te denken over de samenleving na corona. Hun ideeën en creativiteit zijn hard nodig om richting te geven aan hoe ons land er straks uitziet, aldus de premier. Pak die kans in de aardrijkskundeles en neem je leerlingen mee in de kracht van verbeelding.

Rotterdam-Zuid heeft een reputatie van misdaad en verval. Terwijl de overheid groot inzet op stedelijke en sociale verbeteringen, blijven kranten vooral schrijven over de problemen.

Hypothetische kaarten

Bij oude kaarten moet je er altijd rekening mee houden dat waarneming en fantasie vermengd zijn. Fantasie is misschien niet het goede woord. Cartografen hadden een hekel aan lege plekken op een kaart – de horror vacui – en vulden de onbekende gebieden met landen die soms gebaseerd waren op een enkele waarneming (waarvan we nu weten dat die vaak onbetrouwbaar waren), maar ook heel vaak stoelde op een hypothese. Een bekend voorbeeld van zo’n hypothetisch land is de grote landmassa die vanaf de 16e eeuw in het zuidpoolgebied getekend werd. De hypothese stoelt mogelijk op de aanname dat de aarde uit evenwicht zou zijn als er ten het zuiden en ten noorden van de evenaar geen gelijke landmassa zou zijn. Minder bekend is dat er ook in het noordpoolgebied hypothetische landen getekend zijn.

Belt een journalist van de krant me over een publicatie in het toonaangevende blad Nature en een ronkend persbericht dat iets beweert over ‘nieuw begrip in hoe platen uit elkaar bewegen’! Er is alleen wat plek op pagina 2 van de krant en het is dus vooral zaak de grote lijnen juist op papier te krijgen. Ruimte voor details ontbreekt. Dat maakt het lastig in de krant uit te leggen wat er nou zo aardig en nieuw is aan de gegevens en interpretatie in de publicatie in Nature. Die ruimte is er wel in Geografie. Dus, daar gaan we.

De lokroep van de woestijn

Al bijna een halve eeuw bouwt Egypte nieuwe steden in de woestijn om Cairo en het Nijldal te ontlasten. In 2015 kondigde president Sisi het meest ambitieuze project tot nu toe aan: een nieuwe hoofdstad op 60 kilometer van de metropool. Het regime trekt weinig lering uit de mislukkingen van eerdere new towns. De lokroep van de woestijn is onweerstaanbaar.

De alledaagse omgeving als plaats waar je telt [2]

Ruim tweehonderd basisschoolleerlingen tekenden een kaart van een plek in hun directe omgeving die ze belangrijk vinden (zie Geografie november/december). Met veertien kinderen gingen we daarover in gesprek. Ook liepen alle leerlingen in groepjes door de buurt, maakten foto’s en deden suggesties voor verbeteringen. Stap 2 in een onderzoek om ze met meer kennis, kunde en gevoel van verantwoordelijkheid te betrekken bij de eigen omgeving.

Oude Friese kerken

Als kind ging ik zondags voor de kindernevendienst naar Het Baken, een bijgebouw van de gereformeerde kerk in Lemmer. De kerk met zijn toren was een baken in het landschap. Mensen oriënteerden zich er letterlijk en figuurlijk op. Maar inmiddels gebruiken we Google Maps om de weg te vinden en is de gereformeerde kerk in Lemmer dicht. Waarom vinden we kerkgebouwen dan nog steeds belangrijk?