Europese verkiezingen in tijden van polycrisis

Het Europees Parlement wordt in juni voor de tiende keer direct gekozen, ook door Nederlandse kiezers. Er staat veel op het spel in een tijd waarin meerdere crises in elkaar grijpen en er veelstemmige protesten klinken.

De herdenking van Nederlands bezetting en bevrijding in 1940-1945 staat ook dit jaar nadrukkelijk op de officiële kalenders. Niet alleen op 4 en 5 mei, maar op vele andere data en in het leven van alledag.  Bijvoorbeeld via een film en een wandeling.  

Terwijl de oorlog voortduurt, heeft Oekraïne in december 2023 de toezegging gekregen versneld te mogen toetreden tot de Europese Unie, met Moldavië in het kielzog. Andere kandidaten zitten al twintig jaar in de wacht. Albanië is er een van. Hoe vordert de Albanese toetreding en hoe kijkt de bevolking daar tegenaan? 

Je zou denken dat vlakke subductie, waarbij oceanische korst vlak onder het continent doorschuurt, zoals in Zuid-Amerika, te maken heeft met dichtheid en dus ouderdom van de oceanische lithosfeer. Maar Nederlandse geologen vermoeden dat vlakke subductie samenhangt met de vorm en ouderdom van de subductiezone zelf. 

Op woensdag 29 mei zijn er in Zuid-Afrika verkiezingen. Al dertig jaar regeert het ANC op basis van een absolute meerderheid. Alle peilingen wijzen erop dat de partij dit keer de helft van de stemmen bij lange na niet gaat halen. Voor het eerst na afschaffing van de apartheid koerst het land af op een coalitie van twee of meer partijen.

In het februarinummer van Geografie schreven we over de watersnoodramp in het Duitse Ahrdal. In de wijnbergen bij de stad Ahrweiler bleef een druk bezochte oorlogs-erfgoedsite gespaard: de voormalige atoombunker in een spoorwegtunnel. In WOII bouwden gevangenen er aan lanceerinrichtingen voor V2’s. De aangrenzende tunnel herbergde een schuilstad.

De opheffing van het treinstation in een klein Zweeds dorp beroert de lokale gemeenschap. Vanwege de extra reistijd, maar vooral het verlies aan toekomstperspectief en het gevoel niet gehoord te worden door de regionale en nationale overheid. Na ruim negen jaar lijkt het tij te keren. Tijden veranderen? 

Nederland telt vele oorlogsmonumenten. Van standbeelden en oorlogsgraven tot plaquettes en gedenkstenen. Op de website van het Nationaal Comité 4 en 5 mei kun je alle geregistreerde oorlogsmonumenten bekijken en informatie vinden over de locatie, doelgroep en het jaar van onthulling. 

Het eens kale Groenland warmt op door klimaatverandering, waardoor het steeds geschikter wordt voor boomgroei. Echter, vanwege de geïsoleerde ligging van Groenland is natuurlijke groei door overgewaaide zaadjes bijna onbestaande. Een beetje hulp is dus welkom.

Scholen in het basis- en voortgezet onderwijs zijn sinds twee jaar wettelijk verplicht om burgerschap te bevorderen. Ze huren daarvoor regelmatig externe partijen in, maar… kunnen wij dat met aardrijkskunde niet het best zélf?