Elke twee weken hoor je hier achtergronden bij Europees nieuws. Niet alleen bij ‘nieuw’ nieuws, maar juist ook bij onderwerpen die ondergesneeuwd zijn door ander nieuws of op de achtergrond zijn geraakt. Journalist Annette van Soest en Mathieu Segers, hoogleraar hedendaagse Europese geschiedenis en Europese integratie, bevragen telkens een expert over de stand van zaken. In aflevering #S5E01 legt ‘Onze man bij de Taliban’ Thomas Erdbrink uit wat de rol van het Westen was in de oorlog in Afghanistan.

De Watersnoodramp is deze februari 70 jaar geleden, maar door klimaatverandering worden rampen als deze weer actueel. Floor Boon en Maarten Dallinga maken voor NRC een zesdelige podcast over klimaatscenario’s in de komende decennia. De eerste aflevering is veelbelovend.

Foto-essay over het rivierengebied

Fotograaf Flip Franssen maakte een boek met een groot scala foto’s van de grote Nederlandse rivierlandschappen. De 289 foto’s zijn geordend in 10 thema's waaronder Rivierenland-Veranderland, Hoogwater, Mens en rivier, Natuur, Rivierverbindingen en stuwen. Dwars door deze indeling heen ademen ze vooral verandering. Verandering van het klimaat en van de sociaaleconomische omstandigheden. Allemaal zichtbaar in het landschap en vereeuwigd in dit boek.

Meer impact dan het zoveelste rapport

Met de in januari gepubliceerde Kankeratlas heeft het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) enorm gescoord – om te beginnen in de media. Het is een prachtige dataset die veel inzichten geeft in tot voor kort niet openbare data. Per postcodegebied is informatie beschikbaar over de hoeveelheid kankerdiagnoses in de afgelopen tien jaar, met daarbij aangegeven of dit hoger of lager is dan het Nederlandse gemiddelde.  

Over de verandering van Nederland sinds WOII

Op ‘de Dag des Doods’, zoals de voorman van Farmers Defence Force de dag noemt waarop de Kamer over de stikstofplannen stemt – ik dacht eerst ‘wat een grootspraak’, maar in de maanden erna blijkt hij er niet zover naast te zitten – hebben we een kleine familiereünie op onze geboortegrond in Maasbree. 

Restauratie gedenksteen op Spitsbergen

Op Amsterdameiland in het noordwesten van Spitsbergen staat een Nederlandse gedenksteen uit 1878. In Geografie mei 2020 werd een expeditie aangekondigd om dit monument weer leesbaar te maken. Vanwege covid-19 ging die reis niet door. Maar met de steen kwam het uiteindelijk toch goed.

In Geografie juni 2014 maakten Ilse van Liempt en Gery Nijenhuis ons attent op een aantal stripverhalen over oorlog, vluchtelingen en asielbeleid, die zich goed leenden voor gebruik in de klas. De onlangs verschenen graphic novel Dagen van zand van Aimee de Jongh speelt in de jaren 1930, maar een parallel met hedendaagse thema’s is zeker te trekken.

• Van Oosterom, G. Boerderij en buitenplaats. De relatie tussen landbouw en buitenleven in het Amstellands Arcadië (1640-1840). 
• Nors, D. Langs de kustlijn. 
• Budding, J. Lady Hester Stanhope (1776-1839), koningin van de woestijn. Biografie van een negentiende-eeuwse reizigster.
• Van Aalst, I. & Visser, K. Wandelen in Chicago. 
• Coulthard, S. Een kleine geschiedenis van de wereld aan de hand van schapen. 
• Darwin, Ch. Humusvorming door wormen, met observaties over hun levenswijze. 
• Darwin, Ch. De bouw en verspreiding van koraalriffen. 

In deze serie belicht de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur op een heel genuanceerde manier brandende kwesties in onze fysieke omgeving. Zoals ‘Wie bepaalt de prijs voor een duurzaam menu’, over hoe we de landbouw duurzamer kunnen maken én de boer een goede boter laten verdienen.

In een poging geografisch besef over te brengen, liep ik ooit met mijn jonge dochter van de monding tot de bron van de Renkumse Beek. Laat dat nu precies zijn wat de makers van Grondtonen in hun zesdelige podcast ook doen.