KNAG-tentoonstelling in het Stedelijk Museum

Ruim honderd jaar terug, in september en oktober 1921, was er in het Stedelijk Museum in Amsterdam een tentoonstelling van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap. Hierbij verscheen een Catalogus van kaarten, enz. betrekking hebbende op de oudere en tegenwoordige gesteldheid van Holland tusschen Maas en IJ, aanwezig op de tentoonstelling … Daarin staat een uitvoerige verhandeling van meer dan 160 pagina’s(!) over de ‘geschiedenis der natuurlijk gesteldheid van Holland tusschen het IJ en de groote rivieren’, door dr. A.A. Beekman. Over hem straks meer. De catalogus bevat ook een lijst van wel 100 pagina’s met meer dan 900 nummers van kaarten en andere objecten die op de tentoonstelling te zien waren. Voorin staat nóg een lijst, met namen van leden van het ‘Eere-comité’, leden van de Commissie voor de tentoonstelling en inzenders van tentoongestelde stukken.

De Waddenzee op twee kaartbladen van Johannes van Keulen

Hoe ingrijpend of ernstig sommige gebeurtenissen ook geweest zijn, vroeg of laat lijken ze uit het collectieve  geheugen te verdwijnen. Neem de Frans-Duitse oorlog (1870-1871), een korte, maar heftige botsing die meer dan 200.000 militairen en burgers het leven kostte. Nog veel meer mensen raakten gewond. Zoals altijd was de aanleiding ogenschijnlijk futiel en vormde de reeks gebeurtenissen die daarop volgde een complex en achteraf moeilijk te ontwarren krachtenspel, met fatale gevolgen.

In Den Haag liggen de Suezkade en Conradkade tegenover elkaar – daartussen voert het Afvoerkanaal. Den Haag en Suez hebben niet veel met elkaar te maken. Den Haag en Conrad iets meer.

Een belastingkwestie verbeeld op een kaart van Sijthoff

Op de voorpagina van het Algemeen Handelsblad van zondag 3 augustus 1902 uit het archief van de Universiteitsbibliotheek van de UvA staat een bericht over de Tentoonstelling van Hulpmiddelen bij het Aardrijkskundig Onderwijs in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Het artikel gaat over de achtergrond en de opzet van de tentoonstelling, compleet met plattegrond, en vermeldt tot in detail wat er te zien is.

Six schonk het KNAG een bijzondere atlas. Het betreft een exemplaar van de Nieuwe en beknopte hand-atlas van Isaak Tirion uit de tweede helft van de 18e eeuw. Tirion is zo’n uitgever wiens reputatie hoofdzakelijk bij specialisten bekend is. Er staan honderden publicaties op zijn naam en met sommige verdiende hij veel geld.

Reinder Storm bespreekt in deze serie 'KNAG-collectie' steeds een oude bijzondere kaart uit de collectie van het KNAG, die bij Bijzondere Collecties aan de UvA bewaard en beheerd wordt. Deze keer een van Blaeu's kaarten.

Een van Bachienes vroegste cartografische producties is een set van twaalf kaarten die tussen 1748-1750 verschenen bij Nicolaas Goetzee, Ordinaris stadsdrukker in Gorinchem. De meeste tonen het huidige Israël, in een enkel geval het Midden-Oosten of het Middellandse Zeegebied.

Reinder Storm was op de International Conference on the History of Cartography in Belo Horizonte, Brazilië. Buiten de interessante inhoud van de conferentie heeft Storm zich ook laten verrassen door de locatie: voor het eerst vond ICHC plaats op het zuidelijk halfrond, én voor het eerst in Zuid-Amerika.