Twee verdiepende opdrachten

Het karteren van winkels en analyseren van de kaarten zoals in de veldwerkopdrachten op biedt interessante inzichten, maar levert ook vragen op. Om die te beantwoorden moet je verder inzoomen en bijvoorbeeld kijken naar de herkomst en kenmerken van de bezoekers. Daarom hier twee verdiepende opdrachten. 

Een PO met veldwerk en GIS

Tjeerd Roosjen van het Baudartius College in Zutphen voert ieder jaar een uitgebreide praktische opdracht uit met zijn bovenbouwklas rond de centrale vraag: Welke factoren verklaren de verschillen in grootte van verzorgingsgebieden? Hij gebruikt daarbij Excel en QGIS. 

Systematisch denken over relaties in digitale kaarten

Patronen beschrijven en verbanden tussen kenmerken van een gebied herkennen zijn belangrijke kaartvaardigheden. GIS biedt veel mogelijkheden om dit te trainen. Maar hoe zorg je dat leerlingen in de overvloed aan kaartmateriaal systematisch kennis verwerven over het hele vraagstuk met alle relaties? 

Het Centraal Bureau voor de Statistiek maakt via de portal Statline veel statistische gegevens gratis toegankelijk. Die zijn goed te gebruiken voor demografisch onderzoek in de klas. Drie lerarenopleiders delen hun ervaringen. 

In de cursus over het Nederlandse Landschap fiets ik met tweedejaars studenten een middag door het Groene Hart. Voor de Brabantse deelnemers van de ‘hoge zandgronden’ is dit een landschap dat ze niet goed kennen. Sinds dit jaar gebruiken de studenten een webapp die helpt bij het leggen van relaties tussen boven- en ondergrond, en maken ze een storymap van hun bevindingen.  

Leren met GIS begint langzaamaan zijn weg in scholen te vinden. Er zijn kant-en-klaar-modules en veel toepassingen zijn intuïtief, maar wil je als docent ook zelf GIS-opdrachten ontwikkelen, dan vereist dat specifieke kennis. Er zijn GIS-specialisten beschikbaar die je daar graag wegwijs in maken. 

In het aardrijkskundeonderwijs kom je veel kaarten tegen. Ze helpen de wereld te verklaren. Maar een kaart zegt pas echt iets als je die in een context kunt plaatsen. Storymaps bieden die mogelijkheid. Docenten én leerlingen kunnen ze maken.

De allerarmste mensen in ontwikkelingslanden worden over het algemeen niet bereikt door ontwikkelingsinterventies en vallen buiten de samenleving. Promotieonderzoek naar deze ‘buitengesloten’ mensen in Bangladesh, Benin en Ethiopië leverde inzicht in waarom deze mensen eigenlijk worden buitengesloten. Zo werd duidelijk dat hier verschillende verklaringen voor zijn en dat een one size fits all-aanpak niet aan slaat.

Hoogopgeleiden verhuizen in hun leven veel vaker dan mensen zonder hbo- of wo-diploma. Hun verhuispatronen vanwege studiefaciliteiten en carrièremogelijkheden hebben geleid tot een toegenomen concentratie van kenniskapitaal in de Randstad en enkele universiteitssteden daarbuiten.

Nieuwe loot aan de boom van klimaatadaptatie

Hoe om te gaan met de stijgende zeespiegel en een veranderend klimaat? Terugtrekken wordt vaak gezien als ‘de strijd opgeven’. Retreat = defeat. Toch groeit de aandacht daarvoor. In sommige gebieden is het al aan de orde, maar worstelt men met weerstanden. Nederland kan daarvan leren.