In augustus reisde een groep Nederlandse wetenschappers twee weken naar Svalbard (Spitsbergen). Daar deden zij onderzoek naar de effecten van klimaatverandering in poolgebieden. Door vergelijking met eerder onderzoek ontstaat een goed beeld van de veranderingen.

In de loop van duizenden jaren veranderen rivieren hun koers onder invloed van zeespiegelstijgingen, bodembeweging en klimaatverandering. Maar in de Rijn-Maasdelta werden dergelijke ‘avulsies’ de laatste 8500 jaar ook door het riviersysteem zelf ingegeven.

De dwaze geografie van aardolieverspilling

The Age of Stupid is een indrukwekkend docudrama dat afgelopen jaar veelvuldig werd ingezet in het debat over klimaatverandering om mensen te doordringen van de noodzaak nu maatregelen te nemen. Maar de film gaat in de eerste plaats over de verspilling van aardolie in ons dwaze tijdperk.

Niet alleen de professionals moeten mee in de beweging naar integraal denken en doen. Veel leerlingen krijgen onderwijs binnen strakke vakinhoudelijke kaders. Met het lespakket Systeemdenken in de openbare ruimte oefenen ze in een concrete casus, dicht bij huis.   

Marc ter Horst van Schrijvers voor toekomst vertelt over de bundel Hoopvolle verhalen over het einde van de wereld en manieren om deze in te zetten in de klas. In deze deelsessie ga je zelf met opdrachten aan de slag en ervaar je zo hoe je leerlingen aan het schrijven (en praten) krijgt over klimaatverandering.

Ontdek tijdens deze deelsessie op de KNAG Onderwijsdag hoe je met jouw leerlingen onderzoekt of jullie schoolplein klimaatbestendig is: zo wordt een abstract en groot probleem als klimaatverandering ineens klein en concreet voor leerlingen.

• Reumer, J. De reuzensalamander. Een geschiedenis van de paleontologie. Lias, 414 p., gebonden, geïllustreerd, € 35.
• Baaijens, A. In gesprek met de Noordzee. Op zoek naar een nieuwe relatie met natuur. Atlas Contact, 192 p., € 23.
• Von Hebel, F. Expeditie Spitsbergen. Ooggetuigenverslag van klimaatverandering. Noordboek, 199 p., € 22,90.
• Amrith, S. De brandende aarde. Hoe de mens de aarde veranderde. Athenaeum, 496 p., € 30.
• Spits, J. Onder het bladerdak. Tweeduizend jaar woudgeschiedenis. Van Oorschot, 301 p., € 25.
• Bjornerud, M. Het verborgen leven van stenen. Een geologische biografie van de aarde. Ten Have, 304 p., € 23.

Vorige week werd bekend dat de Vrije Universiteit Amsterdam de afdeling Aardwetenschappen zal opheffen. Dit heeft niet alleen het heftige, directe effect dat zo'n veertig medewerkers van de afdeling hun baan verliezen en studenten hun opleiding daar niet kunnen afmaken. Dit heeft grote gevolgen voor het behouden van bestaande kennis, onderwijs, onderzoek. En dat juist nu, in een tijd waarin deze kennis onmisbaar is om onze planeet te begrijpen, klimaatverandering tegen te gaan en de energietransitie waar te maken. Het KNAG vindt deze keuze onbegrijpelijk.

• World’s largest lesson
• WWF: Educatief materiaal voor basisscholen
• Geologielessen over de Hondsrug
• Leermiddelen Europese Unie
• Geo in beeld – NOS op 3

Ruimtelijke ordening in een veranderend klimaat

Nederland zal de ruimtelijke ordening moeten aanpassen aan het veranderende klimaat. Het besef is er wel, maar traagheid is troef. Hoe krijgen we de vaart erin? De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur publiceerde afgelopen zomer hierover een advies.