Little Rock en ‘the Nine’

1 juni 2022
Auteurs:
Dit artikel is verschenen in: geografie juni 2022
Plaatsen van herinnering in de VS
Verenigde Staten
Opinie
FOTO: KAT SELVOCKI / FLICKR (CC)
Monument voor de Little Rock Nine in Tennessee.
Plaatsen van herinnering in de VS [17]

Deze serie zoomt in op locaties die het verleden van de Verenigde Staten levend en levendig houden.

Ooit behoorde het grondgebied van Arkansas (spreek uit als ‘Arkensaw’) tot La Louisiane Française, een enorm gebied dat de Fransen in bezit hadden genomen, goeddeels ten westen van de Mississippi. In 1803 kochten de Verenigde Staten dit territorium via de zogenoemde Louisiana Purchase (zie Geografie, september 2019). Spoedig vestigden zich grote groepen kolonisten in de nieuw verworven gebieden en in 1839 had Arkansas al genoeg inwoners om te worden erkend als nieuwe staat. De hoofdstad werd Little Rock, genoemd naar de petite roche op de oever van de Arkansas River, destijds een bekend baken voor de scheepvaart. Arkansas is nog steeds een rurale staat, waar Republikeinen de politieke dienst uitmaken.

BEELD: BAREND KÖBBEN / GEOGRAFIE

Jim Crow Laws

Als lid van de zuidelijke Confederacy raakte Arkansas verwikkeld in de bloedige Burgeroorlog met de Noordelijke Staten (de Union), die onder andere de slavernij wilden afschaffen. Uiteindelijk bleek de noordelijke militaire en economische overmacht te groot. Na de beëindiging van de oorlog (1865) bleef het ressentiment tegen het Noorden groot. In het Zuiden werd een reeks wetten ingevoerd (de Jim Crow Laws) met drastische beperkingen voor de bewegings- en keuzevrijheid van de met het eind van de oorlog vrijgemaakte zwarte bevolking.

Sinds WO II is er veel veranderd in de Amerikaanse samenleving. Zo werd in 1948 de rassenscheiding in de VS ongedaan gemaakt. Terwijl het Supreme Court in 1954 een streep zette door de ongelijke toegang voor de gekleurde bevolking tot onderwijs, werd in 1964 het verschil in salaris tussen etnische groepen opgeheven en kwam in 1967 een einde aan het verbod op interraciale huwelijken. Ook de Civil Rights Act (1964) en de Voting Act (1965) verbeterden de participatie van de niet-blanke bevolking in de Amerikaanse samenleving. Toch hebben al deze maatregelen niet  geleid tot een snelle desegregatie van de Amerikaanse samenleving.

BEELD: AAPF / WIKIMEDIA COMMONS (CC)
Drie leerlingen van de Clinton High School in Clinton demonstreren tegen het feit dat hun school als eerste in Tennessee integratie omarmt. Twee van de drie later gaven hun actie op en keerden terug naar school (27 augustus 1956).

The Nine

Na de uitspraak van het Hooggerechtshof in 1954 verklaarde het bestuur van de Little Rock Central High School zich bereid mee te werken aan desegregatie van het onderwijs. Maar de Republikeinse gouverneur Faubus was mordicus tegen en een groot deel van de bevolking in Arkansas met hem. Toen in 1957 bekend werd dat negen zwarte leerlingen zich hadden aangemeld voor Central High, gaf de gouverneur de Arkansas National Guard opdracht ‘de orde te handhaven’. Het resulteerde in een barricade bij de school, die the Nine belette de school te betreden. Terwijl in Little Rock een zeer roerige periode aanbrak, barstte op landelijk niveau een publicitaire bom, die uiteindelijk de Republikeinse president Eisenhower dwong in te grijpen. Aan de uitspraak van het Hooggerechtshof werd niet getornd en de zwarte leerlingen kon lessen volgen op Central High. De Arkansas National Guard werd tijdelijk onttrokken aan het bevel van de gouverneur, en onderdelen van het First Air Force Batallion werden bewapend, naar Little Rock gestuurd voor het herstel van de orde én de begeleiding en bescherming van the Nine naar en van school. Overigens hadden deze zwarte leerlingen het bijzonder zwaar op school, ze werden vaak gepest door andere leerlingen en genegeerd door veel docenten. Uiteindelijk behaalden acht van hen het High School Diploma. Eén leerlinge werd langdurig geschorst na fysieke confrontatie met haar plaaggeesten en verliet de school.

Aan het einde van de jaren 1950 werd Little Rock hét frontgebied in de strijd om gelijke toegang tot het Amerikaanse onderwijs, terwijl de beelden van bewapende soldaten die zwarte leerlingen naar school begeleidden, de wereld over gingen. In 1998 werden de school en directe omgeving getransformeerd in een National Historical Site, met een bezoekerscentrum en een bronzen beeldengroep van The Nine. Er worden nog altijd rondleidingen gegeven.

Nog niet voorbij

Little Rock is zeker niet de enige plaats in het zuiden van de VS waar het tot protesten en rellen kwam na de Brown vs Board-uitspraak van het Hooggerechtshof uit 1954. Norman Rockwell, een belangrijk illustrator van de Amerikaanse cultuur, maakte over een vergelijkbare kwestie in New Orleans een van zijn bekendste schilderijen, getiteld  The World We Live In.

De Amerikaanse ‘schoolstrijd’ is nog lang niet voorbij. De maatschappelijke tegenstellingen blijven groot en nieuwe (juridische) procedures weten de desegregatie op scholen te remmen of zelfs te blokkeren, getuige ook het artikel ‘De breuklijnen in het Amerikaanse onderwijs’ van Bert van Vijfeiken in Geografie, februari 2021.

Inmiddels beschouwt een groeiende groep Amerikanen de segregatie in het onderwijs niet langer als de grootste barrière voor gelijke rechten van de gekleurde minderheden. Steeds vaker wordt gewezen op de wijdverbreide witte superioriteitsgevoelens. Voor de wet is iedereen gelijk, maar een reeks aanvullende bepalingen en regelingen beperkt vooral niet-blanken in hun mogelijkheden. Denk aan recente directieven als de verplaatsing van stembureaus uit gekleurde wijken, het verbieden van stemmen per post, en de verplichting naar school te gaan in de county waarin men woont, ook wel aangeduid als de New Jim Crow Laws.

 

BRONNEN

  • Alexander, M. (2020). The New Jim Crowe. Mass incarceration in the Age of Colorblindness. New  York: The New Press (10th Ed.)
  • Bates, D., Carson, C. & Rooseveldt, E. (1962). The Long shadow of Little Rock: A Memoir. Fayetteville (AR): University of Arkansas Press.
  • DeRoche, T. (2020). A Fine Line: How Most American Kids Are Kept Out Of The Best Public Schools. New York: Public Affairs Publications.
  • Keppel, B. (2016). Brown vs. Board and the Transformation of American Culture. Education and The South in the Age of Desegregation. Baton Rouge Louisiana State University Press.
  • Lott, E. (1992). Love and Theft: The Racial Unconcious of Blackface Minstrelsy. Representations, 39, 23-50.
  • Maples, R.L. (2014). The Legacy of Desegregation. The Struggle for Equality in Higher Education. New York: Palgrave/McMIllan.
  • Patillo Beans, M. (2007). Warrior’s Don’t Cry. A Soaring Memoir of the Battle to Integrate Little Rock Central High. New York: Simon & Schuster.
  • Van Vijfeiken, B.(2021). De breuklijnen in het Amerikaanse onderwijs. Geografie, februari,  6-9.
  • Whayne, J.M., DeBlack, T.A. et al. (2019). Arkansas: A Narrative History. Fayetteville (AR): University of Arkansas Press.