Tijdschalen aan een waslijn (en meer)

Fysische geografie bevat een hoop modellen en diagrammen die ver afstaan van de belevingswereld van leerlingen. De beschreven verschijnselen zijn bijvoorbeeld te groot, processen gaan te langzaam of ze blijven uit beeld, omdat ze diep in de aarde plaatsvinden. Met Geowerkvormen zet je leerlingen met simpele middelen aan het denken over fysische geografie. Succes verzekerd!   

illusie of geopolitieke realiteit?

De Russische inval in Oekraïne op 24 februari 2022 bracht een schokgolf teweeg in de EU. Binnen vier maanden kregen Oekraïne en Moldavië de status van kandidaat-lidstaat. Het perspectief van een EU met 35 of meer landen wordt ineens serieus besproken. Zo’n forse uitbreiding kan alleen na een ingrijpende hervorming van de huidige EU. Maar hoe dan?

Op 14 en 15 juli 2021 richtten overstromingen op tientallen plaatsen in de Eifel, de Ardennen en de uitlopers daarvan in het Limburgse Heuvelland enorme schade aan. Belangrijker nog dan de vraag hoe dit kon gebeuren, is de vraag of en hoe zulke overstromingen te voorkomen zijn.

Amsterdam wordt nog altijd gezien als een homohoofdstad. Ondanks het toenemende anti-homogeweld van de afgelopen jaren zien we gelukkig ook vooruitgang op bepaalde vlakken, maar de verschillen tussen en binnen stadsdelen zijn groot.

Ouderen die niet (meer) autorijden voelen zich minder vrij. Het is voor hen vaak een uitdaging om voorzieningen te bereiken, en in regio’s met een grotere auto-afhankelijkheid, zijn de uitdagingen nog groter. Zuid-Limburg is zo’n regio: door vergrijzing én krimp is hier een relatief grote groep ouderen én een relatief grote auto-afhankelijkheid. Autoloze ouderen die hier wonen hebben vaker het gevoel dat zij inleveren op hun onafhankelijkheid en autonomie.

In de huidige praktijk van gebiedsontwikkeling is geen aandacht voor het voorkomen van klimaatschade. In de initiële begroting van een project, de grondexploitatie (GREX), is geen financiële ruimte voor extra maatregelen en ook toekomstige gebeurtenissen en onderhoud vallen erbuiten. Wat zijn de beperkingen in de GREX voor klimaatadaptatie en hoe lossen we dit op?

Om Europa klimaatneutraal te krijgen is het van belang verschillende paden naar de toekomst serieus te bekijken. Degrowth is er daar een van. Wat is dit, en wat heeft de geografische wetenschap te bieden voor dit pad?

Veerkracht in een ongelijke stad

Precies drie jaar terug verlieten wij halsoverkop een nagenoeg ‘leeg’ Chicago na de sluiting van het Amerikaanse luchtruim vanwege covid. In maart waren we terug met een nieuwe groep masterstudenten Stads- en Economische Geografie van de Universiteit Utrecht. Weer zijn we getroffen door de sociale en ruimtelijke ongelijkheid en tegelijkertijd de veerkracht van deze stad en haar inwoners.

Op 10 juli 2023 begon opnieuw een eruptie op het IJslandse schiereiland Reykjanes, nabij Fagradalsfjall (een berg) en Geldingadalir (een dal). De nieuwe uitbarsting volgt op de vorige in dit gebied, in augustus 2022, toen er een kleine drie weken lang magma uitstroomde, en vooral op de grote uitbarsting van daarvoor, toen er zes maanden lang (van maart tot september) lava uitstroomde en het landschap ter plekke een heel ander aanzien gaf. Dat was tot dan toe zoals op veel plaatsen op IJsland bedekt met een groen mostapijt. In de loop van een half jaar veranderde het Geldingadalir in een zwarte woestenij van nauwelijks gestolde basalt.

Circulaire economie is de toekomst. Gemeenten en ondernemers willen de transitie van een lineaire naar een circulaire economie beginnen op bedrijventerreinen. Dit blijkt ingewikkeld door wetgeving en beleid die niet goed op elkaar zijn afgestemd. Wat kunnen gemeenten al wel doen om een duw richting een circulaire economie te geven?