Over een afstand van zo’n 800 kilometer vormen de Appalachen in Noord-Amerika een forse barrière tussen kuststrook en binnenland. Dit middelgebergte bestaat uit de Atlantische voetheuvels (Piedmont), de Blue Ridge Mountains, de vruchtbare Shenandoah Valley en de Oostelijke Plateaus (kaartje). 

Een beetje scheikunde om uit te leggen waarom de oceanische plaat zwaarder is dan de continentale. En om en passant de samenstelling van een granieten aanrechtblad te duiden.

Scholen in het basis- en voortgezet onderwijs zijn sinds twee jaar wettelijk verplicht om burgerschap te bevorderen. Ze huren daarvoor regelmatig externe partijen in, maar… kunnen wij dat met aardrijkskunde niet het best zélf? 
 

Relatieve en absolute beweging in vier dimensies

Platen bewegen, da’s wel duidelijk. Maar als de Afrikaplaat van alle kanten is omgeven door spreidende oceaanruggen, hoe kan het dan dat het continent niet compleet verfrommeld wordt? Dat heeft te maken met vier dimensies: bewegingen op en in een bol, door de tijd.

Als je ziet hoeveel tijd leerlingen digitaal doorbrengen, kun je je afvragen wat je daar als leraar nog aan toe te voegen hebt. Maar digital natives zijn een mythe: jongere generaties blijken niet aantoonbaar digitaal kundiger dan oudere. Juist die combinatie (niet bijzonder kundig, wel veelvuldig blootgesteld) maakt het superbelangrijk aan digitale geletterdheid te werken. Dat kan ook bij aardrijkskunde.

Kolonisatie, slavernij en koloniale machtsverhoudingen horen niet enkel bij het vak geschiedenis. Ook bij aardrijkskunde en maatschappijleer is het zaak bijvoorbeeld onderliggende machtsverhoudingen aan te kaarten. We spreken met twee experts uit de hoek van geschiedenis en maatschappijleer.

Aan de hand van magnetische velden uit heden en verleden kun je nagaan waar gesteente ooit ontstaan is. Want die velden variëren door de tijd heen; de magnetische noord- en zuidpool zijn zelfs herhaaldelijk omgedraaid. 

Tienduizend jaar geleden lagen de Alpen onder een dikke laag landijs. De traag stromende ijsmassa heeft bijzondere sporen in het landschap getrokken. Van diepe meren tot bijzondere zwerfstenen.

Vorig jaar stond Groeten uit Benidorm hoog in de bestsellerlijsten. ‘Zonnige stranden, Hollandse cafés, bitterballen en karaoke: de nieuwe roman van Hendrik Groen neemt je mee naar de Costa Blanca’, aldus uitgever Meulenhoff. Maar zo plat is het plaatje niet. Het gebied is ook een duurzame vakantiebestemming en ‘de gezondste regio van Europa’.

Tussen 1852 en 1916 verscheen het Jaarboekje voor de leden van het Nederlandsch Instituut van Ingenieurs. Het is een soort almanak annex agenda, met een enorme hoeveelheid informatie. Zo bevat het exemplaar voor 1873 gegevens over ‘Spoorwegstations en Halten, in Nederland’ en ‘in Nederlandsch Indië’; ‘Spoorwegstations en halten met telegraafkantoren en niet aan spoorwegen gelegen telegraafkantoren’; ‘Gouvernements telegraafkantoren op Java en Sumatra’ en een ‘Verkorte terminologie der metrieke maten en gewigten’.

Dan zijn er nog achttien vaste bijlagen, met gegevens over zaken als de ‘Slagdrempeldiepte onder AP der Sluizen en Waterkeeringen om de Zuiderzee’ en ‘Gewigt van koperen pijpen per strekkende Engelsche voet’. Kortom, een amalgaam aan feiten waarmee een ingenieur zijn voordeel zou kunnen doen.