Een essay over vijftig jaar curriculum

De onderwijsgeografische ambities van zo’n vijftig jaar geleden zijn lang niet allemaal waargemaakt in de leerplannen en de schoolpraktijk. Maar de inhoud van de aardrijkskunde beweegt wel mee met trends in onderwijs, vak en samenleving.

De 16-jarige Jitse Jousma (Apeldoorn) heeft de nationale finale van de 31e Aardrijkskunde Olympiade gewonnen. De 6-vwo-leerling van het Gymnasium Apeldoorn mag samen met Steef van Dijk (Boekel), Wouter Drenth (Alkmaar) en Sjoerd Timmermans (Oene) Nederland vertegenwoordigen tijdens de Internationale Geografie Olympiade (iGeo) in Dublin, Ierland. 

Jaarlijks overlijden in Nederland meer mensen aan bijensteken dan aan overstromingen, en keukentrapjes zijn hier gevaarlijker dan terroristen. Veiligheid is meer dan ooit een hot item. De nieuwe Bosatlas van de veiligheid komt met harde cijfers.

Ik wilde graag naar Chili vanwege het zout. Grote zoutmeren hebben mijn interesse, omdat ik kennis heb over het ontstaan van zoutlagen (waar ook ter wereld), maar ik wilde ook eens in het echt zien hoe of wat. Dan is het grootste zoutmeer van Chili, Salar de Atacama, toch een van de betere plekken om dat te zien! Dit zoutmeer bevindt zich in de Atacamawoestijn. In 2012 trok ik met een groep door deze woestijn, een tocht die eindigde aan de kust. Een wonderlijke wereld openbaarde zich, van Andes en Altiplano tot Atacama.

Je hebt net een huis gekocht, op een rustige plek in de binnenstad van Utrecht. Dan hoor je dat het café naast je verbouwd wordt tot een grote discotheek. Ruimtelijke wet- en regelgeving beschermt je tegen dit soort situaties. In 2019 komt er een nieuwe wet: de Omgevingswet. Om de ruimte in Nederland goed te verdelen. En om jouw rechten te beschermen. Toch?

De bovengrond is onlosmakelijk verbonden met de ondergrond. Woningen bouwen op een slappe bodem is bijvoorbeeld onverstandig. EduGIS heeft een lessenserie ontwikkeld waarin leerlingen aan de slag gaan met actuele vraagstukken rondom verstedelijking, watermanagement en duurzame energie. Hierbij maken ze gebruik van gegevens over de boven- én ondergrond.

Op grote schaal illegale irrigatie in Spanje

Dankzij irrigatie moderniseerde de Spaanse landbouw en groeide de export, vooral van groenten en fruit. De keerzijde is de illegale winning en overexploitatie van grondwater.

Truffels behoren tot de duurste delicatessen ter wereld. Tot voor kort werden ze vooral in het wild verzameld, maar ze worden inmiddels ook geteeld. De Spaanse provincie Teruel is hierin koploper en heeft het ‘zwarte goud’ ontdekt als remedie tegen de ontvolking van het platteland. Ook in Nederland zijn al enkele truffelgaarden aangelegd.

Op 21 november jl. publiceerde de Volkskrant op de opiniepagina een tekst van Evert Meijers en Ton van Rietbergen. Het was een oproep aan het kabinet om investeringen van het Rijk meer over het land te spreiden. Die maakte veel reacties los op social media. Als geografen willen de auteurs ook niet-Volkskrantlezers en vooral vakcollega’s in de discussie betrekken. Geografie vroeg hen hun mening nog eens samen te vatten, onder de originele kop.