Wandelen en fietsen op de heide bezorgt veel Nederlanders een fantastische natuurbeleving, en heideherstel staat hoog in het vaandel van natuur- en landschapsbeheer. Pollenonderzoek wijst uit dat heide in de prehistorie al zorgvuldig onderhouden werd.

 

Pleidooi voor netwerkgedachte in tijden van krimp

‘Spijkers met koppen slaan’, zegt Liesbeth Spies. ‘En niet door gemeenten te herindelen. Daar is geen tijd voor.’ De in september aangestelde voorzitter van de stuurgroep Achterhoek Agenda 2020 raakt direct aan een thema dat urgent is in krimpgebieden: gemeentelijke samenwerking. Het concept van de netwerkstad kan de leefbaarheid in toekomstig krimpgebied de Achterhoek helpen behouden.

De Arabische Golfregio profileert zich steeds duidelijker op het wereldtoneel. Deze special van Geografie gaat over Oman. 

Tribale of stammensamenlevingen komen meestal pas in het nieuws als er na het wegvallen van de centrale macht een burgeroorlog uitbreekt. Denk aan Irak, Afghanistan en Syrië. Het proces van natie- en staatsvorming in Oman is een delicaat spel dat overeind blijft in sterk veranderende economische omstandigheden.

 

In twee villa’s aan het strand van Udheiba startte in 2007 GUtech, de German University of Technology. Hiermee kreeg Oman, net als andere landen in de Arabische wereld eerder al, een private Duitse universiteit. Inmiddels telt GUtech duizend studenten, en werken er honderdveertig stafleden afkomstig uit 22 landen. Uiteindelijk moeten dat allemaal Omani worden.

 

Overspoeld door toeristen

In tien jaar tijd is de soek van Mutrah uitgegroeid tot een van Omans bekendste toeristische attracties. Van oktober tot april, de relatief koelere maanden, overspoelen iedere ochtend grote massa’s internationale cruisetoeristen de soek, die nog steeds fungeert als lokale markt. Niet iedereen is daar blij mee.

Het sociaaleconomische dilemma van Oman

Staatsburgers in Oman hebben een bruin leven. Gratis onderwijs en zorg, land en huisvesting, geen belastingen en als het even kan een inkomen voor het leven. Die luxe wordt mogelijk gemaakt door olie- inkomsten en expatriates die de economie draaiend houden. De overheid probeert ook de Omani aan het werk te krijgen, maar dat valt tegen.

Arbeidsmigratie vormt nu bedreiging

Binnen vier decennia zijn de Golfstaten veranderd in uitgesproken immigratielanden. De behoefte aan arbeidskrachten was aanzienlijk groter dan het eigen arbeidspotentieel. De Omaanse overheid zit echter in haar maag met de huidige oververtegenwoordiging van expatriates en vervangt hen schaamteloos door Omani – als die tenminste willen werken.

Kraken of barsten

Sinds 1967 exporteert Oman olie en in 2000 is daar vloeibaar aardgas bijgekomen. Omdat de reserves relatief bescheiden zijn en al langere tijd niet meer groeien, wil het land zich steeds meer toeleggen op de winning van zware olie en schaliegas.

Omans oases hebben de transitie naar een stedelijke samenleving tot nu toe redelijk doorstaan. Het eeuwenoude systeem van waterverdeling, de falaj, en de bijbehorende gemeenschapsorganisatie hebben daarin een wezenlijke rol gespeeld. Leegloop en verdringing nopen echter tot nieuwe maatregelen om dit bijzondere agrarisch erfgoed te behouden.