In hun pursuit of happiness trekken mensen wereldwijd massaal naar steden. Hoe gelukkig zijn ze daar? En wat kunnen steden doen om mensen gelukkiger te maken? Kunnen zij ‘sturen op geluk’?

De afgelopen twintig jaar begonnen gezinnen met kinderen de stad te herontdekken. Sommigen dreigen de stad echter ongewild te verlaten. Dat is slecht voor hen én voor de stad. Daarom moeten steden kindvriendelijker worden.

‘Welkom in de slimme stad. Waarin intelligente technologie ons leven veiliger, schoner, sneller en leuker maakt’, aldus de cover van een bijlage van NRC Handelsblad in 2016. Naast hoge verwachtingen is er inmiddels ook flinke argwaan ontstaan over de smart city. De een vindt het een utopie, de ander een dystopie. Laten we het kind echter niet met het badwater weggooien.

Door de stedelijke veranderingsagenda en de herverkiezing van de Parijse burgemeester Anne Hidalgo kreeg ‘de 15-minutenstad’ in 2020 ineens wereldwijd bekendheid. Ook de club van burgemeesters van bijna honderd wereldsteden omarmde het concept voor de post-covid-19-stad. De 15-minutenstad verenigt veel van wat een stad humaan kan maken.

De deeleconomie is in opkomst en verandert van karakter. Zij manifesteert zich bij uitstek in steden. Die kunnen er verschillend mee omgaan. Dat bepaalt of de deeleconomie bijdraagt tot meer of tot minder humane steden.

Volgens de Nationale Omgevingsvisie van minister Ollongren moeten er tot 2030 in Nederland een miljoen woningen bij komen. Zonder verdichting kan dat niet. Is dit wel te combineren met leefbaarheid? Amsterdam ziet volop mogelijkheden.

Meer parken, perken en plantsoenen

In de eerste aflevering van deze serie (Geografie januari) gaven we aan dat de humane stad gestalte krijgt door alle bewoners een menswaardig bestaan te verschaffen en tegelijkertijd de mogelijkheden van de natuurlijke omgeving te benutten zonder de grenzen van het ecosysteem te overschrijden. ‘De groene stad’ is het eerste artikel in een reeks waarin we het begrip humane stad willen verhelderen en de weg erheen willen traceren.

Herman van den Bosch was enkele jaren curator van de Amsterdam Smart City community en schreef vele blogposts over smart cities. Het concept ging hem echter tegenstaan. Voor Geografie gaat hij nu een serie ‘voorbij de smart city’ schrijven over humane steden. Zijn motto: humaan als keuze, smart waar het helpt.