geografie 2024 | 2

Geografie
februari 2024

Herstel is zaak van lange adem in Ahrdal | Natuurgeweld in de stad: de complexiteit van onze kwetsbaarheid | Saoedi-Arabië in transitie | Landschap lezen in Leidsche Rijn: Historisch-geografische wandeling opgedragen aan Hans Renes | Onze aannames over favela's ontkracht | De laatste keer Nederland in 1873 | Duurzaam Benidorm? | Findlingsgarten bij Zürich

Kennis

Na de vloedgolf van 2021: Herstel is zaak van lange adem in Ahrdal

In juli 2021 veroorzaakten slagregens een overstroming in het Ahrdal. Er verdronken 135 mensen, het water vernietigde 60 van de 112 bruggen. Ruim 2,5 jaar later is de Wiederaufbau nog lang niet voltooid. De bergen puin en modderbanken zijn opgeruimd, maar van een ‘deltaplan’ is (nog) geen sprake. 

waterveiligheid
Kennis

Natuurgeweld in de stad

Terwijl steden groeien qua bevolking en bebouwing, vinden daar steeds vaker en heftigere vormen van natuurgeweld plaats. Wat weten we eigenlijk van de kwetsbaarheid in de stad?

risicomanagement
Kennis

Saoedi-Arabië in transitie

Onverwacht krijgt Anthon Keuchenius tóch een journalistenvisum voor Saoedi-Arabië: ‘Vlak voordat we het hele plan afblazen een bericht: ik word verzocht vluchtnummers op te sturen en de reis wordt beperkt tot de eerste twee weken van februari.’

reisverslag
Saoedi-Arabië
Kennis

Landschap lezen in Leidsche Rijn

Leidsche Rijn is een mooi voorbeeld van waar een geïntegreerde aanpak en vroegtijdig meenemen van historisch-geografische informatie toe kan leiden: een gelaagd landschap met een zichtbaar rijk verleden – zelfs in een nieuwbouwwijk. 

Leidsche Rijn
Kennis

Onze aannames over favela’s ontkracht

Het bezoek aan twee informele wijken in Rio de Janeiro tijdens de KNAG-studiereis was in veel opzichten een reality check. Vier docenten vertellen hoe veel van hun aannames botsten met de veelkleurige en complexe werkelijkheid.

Brazilië
Kennis

De laatste keer Nederland in 1873

Tussen 1852 en 1916 verscheen het Jaarboekje voor de leden van het Nederlandsch Instituut van Ingenieurs. Het is een soort almanak annex agenda, met een enorme hoeveelheid informatie. Zo bevat het exemplaar voor 1873 gegevens over ‘Spoorwegstations en Halten, in Nederland’ en ‘in Nederlandsch Indië’; ‘Spoorwegstations en halten met telegraafkantoren en niet aan spoorwegen gelegen telegraafkantoren’; ‘Gouvernements telegraafkantoren op Java en Sumatra’ en een ‘Verkorte terminologie der metrieke maten en gewigten’.

Cartografische leeftijdgenoten
cartografie
Kennis

Duurzaam Benidorm?

Vorig jaar stond Groeten uit Benidorm hoog in de bestsellerlijsten. ‘Zonnige stranden, Hollandse cafés, bitterballen en karaoke: de nieuwe roman van Hendrik Groen neemt je mee naar de Costa Blanca’, aldus uitgever Meulenhoff. Maar zo plat is het plaatje niet. Het gebied is ook een duurzame vakantiebestemming en ‘de gezondste regio van Europa’.

toerisme
Spanje
Kennis

Findlingsgarten bij Zürich: Zwerfstenen onthullen verleden

Tienduizend jaar geleden lagen de Alpen onder een dikke laag landijs. De traag stromende ijsmassa heeft bijzondere sporen in het landschap getrokken. Van diepe meren tot bijzondere zwerfstenen.

fysische geografie
Kennis

Paleomagnetisme en de omkering van de polen

Aan de hand van magnetische velden uit heden en verleden kun je nagaan waar gesteente ooit ontstaan is. Want die velden variëren door de tijd heen; de magnetische noord- en zuidpool zijn zelfs herhaaldelijk omgedraaid. 

Vraag het de geoloog
geologie
Kennis

Interview met Hanneke Tuithof en Arthur Pormes: Dekolonisatie van het onderwijs in de gammavakken

Kolonisatie, slavernij en koloniale machtsverhoudingen horen niet enkel bij het vak geschiedenis. Ook bij aardrijkskunde en maatschappijleer is het zaak bijvoorbeeld onderliggende machtsverhoudingen aan te kaarten. We spreken met twee experts uit de hoek van geschiedenis en maatschappijleer.

Basisvaardigheden bij AK
dekolonisatie
Kennis

Aardrijkskunde en digitale geletterdheid

Als je ziet hoeveel tijd leerlingen digitaal doorbrengen, kun je je afvragen wat je daar als leraar nog aan toe te voegen hebt. Maar digital natives zijn een mythe: jongere generaties blijken niet aantoonbaar digitaal kundiger dan oudere. Juist die combinatie (niet bijzonder kundig, wel veelvuldig blootgesteld) maakt het superbelangrijk aan digitale geletterdheid te werken. Dat kan ook bij aardrijkskunde.

Basisvaardigheden bij AK
onderwijs
Opinie

Boeken 2024 | 2

  • Ringen, S. Het verhaal van Scandinavië. Van de Vikingen tot de sociaaldemocratie. 
  • Van der Horst, E., e.a. Atlas van negen Hanzesteden.
  • Eckhardt, P. e.a.  Atlas van Indonesië. Een cultuurgeschiedenis van het eilandenrijk. 
  • Van Veelen, A. Rotterdam. Een ode aan inefficiëntie.
  • Tišma A., & Lörzing, H. Dutch Landscape. 
  • Guez, O. (red.). Grand Tour Europa. Een zelfportret van Europa door hedendaagse schrijvers.
Boeken
Nieuws

De postkoloniale podcast [podcast]

In De postkoloniale podcast werpen Rick Honings en Coen van 't Veer van de Universiteit Leiden een blik op het koloniale verleden van Nederland en de hedendaagse impact ervan. Ze hebben een brede insteek en gaan in gesprek met allerlei onderzoekers en schrijvers over hun werk in relatie tot het koloniale verleden.

Podcasts
Nieuws

O&L 2024 | 2

  • Triviant Examenklassen
  • Digitaal leerboek GeoRegioEMR
  • EnergieGenie
Onderwijs & Lesmateriaal
onderwijs