geografie februari 2022

'Rampen vormen de identiteit van landen en plaatsen'

Interview met Lotte Jensen, hoogleraar literatuur- en cultuurgeschiedenis

identiteit

Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten

Landen op Saba is doodeng. Eerst zie je het eiland als een massieve bergmassa op je af komen. Als we de grond raken, schreeuwt de copiloot ‘Remmen’ en aan het eind van de landingsbaan staat het toestel dwars op de richting stil. Voor ons gaapt een klifrand, met beneden de woeste zee.

Niet wéér een Randstadkabinet

Op 21 november jl. publiceerde de Volkskrant op de opiniepagina een tekst van Evert Meijers en Ton van Rietbergen. Het was een oproep aan het kabinet om investeringen van het Rijk meer over het land te spreiden. Die maakte veel reacties los op sociale media. Als geografen willen de auteurs ook niet-Volkskrantlezers en vooral vakcollega’s in de discussie betrekken. Geografie vroeg hen hun mening nog eens samen te vatten, onder de originele kop.

Spreiding van rijksdiensten

een oplossing voor regionale ongelijkheid?

In de Volkskrant en een uitgebreider artikel op Geografie.nl stelden Evert Meijers en Ton van Rietbergen de regionale ongelijkheid tussen de Randstedelijke kern en de landelijke periferie aan de kaak. Zij bepleiten een nieuwe vorm van spreidingsbeleid. In de jaren 1960-1980 was spreiding van de rijksdiensten de oplossing vanuit de overheid. Wat zijn belangrijke lessen voor succesvol beleid in de toekomst?

Nederland

Het vierde Guiana

Suriname, Guyana, Frans Guiana, er zijn toch maar drie Guiana’s? Bedenk dan dat Brazilië, Venezuela en Colombia ook een deel van het Guianaschild omvatten en je ontdekt dat er in de 19e eeuw nóg een stukje Guiana bestond: Counani. Het omvatte ongeveer de huidige Braziliaanse deelstaat Amapá, ten oosten van Frans Guiana.

Transities in het landschap

Het landschap verandert in sneltreinvaart onder invloed van de energietransitie maar vooral ons welvaartssysteem, waarin marktpartijen sinds de jaren 90 welhaast de vrije hand hebben gekregen. Dat kan beter.

ruimtelijke ordening

Plaatsen van herinnering in de VS

Overdekte bruggen in New England

Tot ver in de 19e eeuw was het Amerikaanse platteland zeer gebrekkig ontsloten. Wegen waren er schaars en van slechte kwaliteit. Reizigers en goederenvervoer moesten vaak enorme omwegen maken voor de weinige bruggen over de vele wateren. Gaandeweg kreeg men het bouwen van permanente bruggen onder de knie en tegen het midden van de 19e eeuw telde het oosten van de Verenigde Staten zo’n 10 duizend bruggen, tot stand gekomen op lokaal initiatief en met lokale financiering. Daarvan zijn er nu nog zo’n duizend over, waarvan sommige nog steeds in gebruik.

Verenigde Staten

Het pad terug [vervolg]

het pad – surveyors – Brexit – toerisme & honden – Hunstanton Hall – the Wash – White Wash – het begin

In het januarinummer van Geografie breekt Gerard Hendrix een lans voor de associatieve landschapsbeschrijving van W. Sebald in diens Ringen van Saturnus. In het najaar van 2021 onderneemt Hendrix een wandeling in de stijl van Sebald om daarvan een denkbeeldig nieuw hoofdstuk te maken, toe te voegen aan diens roman. Dit is het vervolg van ‘Het pad terug’.

De Grote Waard in 1357

In 2021 was het 600 jaar geleden dat de Sint-Elisabethsvloed een groot deel van Holland onder water zette. In de publicaties die deze ramp herdenken, kreeg de enig bekende kaart van vóór de overstroming geen of nauwelijks aandacht. De kaart levert geen nieuwe gegevens over de Grote Waard, die uiteindelijk verloren ging, maar geeft inzicht in het cartografisch denken van die tijd.

cartografie

Eén in elke klas

Alert op kleurenblindheid bij AK

Ongeveer 1 op de 24 leerlingen heeft een vorm van kleurenblindheid. Bij aardrijkskunde doet dat ertoe. We werken immers met allerlei kaarten, diagrammen en ook fysieke objecten zoals stenen en bodemmonsters, waar kleuren cruciaal kunnen zijn.

onderwijs

26 januari 2022

Het Nijmegengevoel

Een naoorlogse stadsgeschiedenis van nabij

Voor Het Nijmegengevoel interviewde Dolly Verhoeven ruim veertig inwoners die een actieve rol in het maatschappelijk verkeer hebben gespeeld. Dat resulteerde in een boeiende naoorlogse stadsgeschiedenis. Billy Gunterman, auteur van de Historische Atlas van Nijmegen én vele bijdragen in Geografie, vult haar aan met persoonlijke herinneringen.

Nijmegen

Boeken Geografie februari 2022

Zoomers, A., Leung, M., Otsuki, K., & Van Westen, G. (Red.). Handbook of Translocal Development and Global Mobilities.
Parks, T. Het heldenpad. Te voet met Garibaldi van Rome naar Ravenna.
Weststrate, J., & De Boer, D.E.H. Identiteit in grensregio’s omstreeks 1800.
Deen, M. De grenzeloze rivier. Verhalen uit het rijk van de Rijn.
Boonstra, O., & Hüttenberger, F. Gelukzoekers gestrand. 500 Duitse landverhuizers onderweg naar Brazilië, 1827-1829.

Boeken

De Vergeten Klimaatcrisis [podcast]

In Nederland is er veel aandacht voor de klimaatcrisis. Maar hoe zit het met de Antillen? In deze 7-delige podcast onderzoekt journalist John Samson wat klimaatverandering voor mensen op de zes eilanden betekent. Hij gaat daar op ontdekking en praat met inwoners en experts. Een greep eruit.

Podcasts