Veel dorpen hopen op het Giethoorn-effect: toerisme als motor van de lokale economie. Maar toeristische marketing werkt alleen als een dorp bereid is zich in te leven in de bezoeker.

De transfer van Ajax-keeper Kenneth Vermeer naar Feyenoord begin deze maand deed de ArenA trillen op zijn grondvesten. Voor de Amsterdammers voelde zijn overstap als verraad. Achter de rivaliteit tussen de twee grootstedelijke clubs zit meer dan alleen sportieve wedijver. En er zijn meer ‘stedentwisten’, waarbij tegenwoordig hele regio’s betrokken zijn.

 

Frank van Dam vindt het jammer dat voetbalgrasvelden steeds vaker plaats maken voor kunstgrasvelden. Het zal ongetwijfeld lekker voetballen en kosten besparen, maar het blijft kunstgras. En kunst is nep.

Fucntieverandering platteland aan het oog onttrokken

Het Nederlandse platteland verandert in rap tempo, althans qua functie. Want hoewel er nog dagelijks agrarische bedrijven verdwijnen, verandert er weinig aan het boerenlandschap. Hergebruik van vrijkomende boerderijen wint het vaak van sloop.

 

Als de nacht valt, verandert de stad: een ander ritme, ander licht, andere geluiden en andere omgangsvormen. Binnensteden transformeren tot bruisende uitgaanscentra. Horecavoorzieningen en dance-evenementen zijn steeds vaker expliciet onderdeel van stedelijk beleid. Dat levert een spanningsveld op, want de nieuwe bewoners van de binnenstad – aangetrokken door de gerevitaliseerde omgeving – klagen over de nachtelijke onrust.

 

Martin de Jong, geograaf en journalist, licht in deze reeks steeds een kaart toe die hij interessant vindt. Deze kaart laat de veelkleurigheid van Nederland zien.

In welke regio’s gaat de bevolking krimpen en waar blijft ze groeien? Wat betekent dat voor de nieuwbouw en scholen in de buurt? En waar slaat de vergrijzing het sterkst toe? Het Planbureau voor de Leefomgeving brengt in september een boekje uit met 24 infographics over de ontwikkeling van de bevolking in de steden, randgemeenten en het platteland in het verleden en de toekomst.

In het huidige examenprogramma aardrijkskunde speelt omgevingsonderwijs weliswaar een rol, maar de invulling van veldwerk is nog steeds redelijk vrijblijvend en ad hoc. Drie coördinatoren van bezoekerscentra vertellen wat er van daaruit allemaal mogelijk is op het gebied van aardrijkskundig veldwerk.

 

Sinds 2006 hebben scholen de mogelijkheid hun onderwijs te organiseren in leergebieden, zoals mens en maatschappij. Dat gebeurt vooral in vmbo-bb en -bk, sporadisch in havo/vwo. Docenten vinden dat het leer - gebied niet leidt tot meer samenhang in het lesaanbod, en dat de prestaties van leerlingen er niet op vooruitgaan.

 

De bezoeker als toezichthouder

Er is iets vreemds aan de hand in Nederland. Hoewel we in een van de veiligste landen ter wereld leven, ligt er steeds meer (politieke) nadruk op onveilige aspecten in de samenleving. Meer (camera)toezicht moet uitkomst bieden. Niet alleen via beveiligingscamera’s, maar ook via de mobieltjes van burgers. De democratisering van het kijken maakt het toezicht echter niet vanzelfsprekend transparanter