Zesenhalf jaar nam Otto Verkoren ons mee naar locaties die het verleden van de Verenigde Staten levend houden. Van Jamestown in Virginia, waar de Britse kolonisten zich vestigden, tot Cahokia Mounds in Illinois, waar de Native Americans indrukwekkende sporen hebben achtergelaten. Deze laatste aflevering gaat over de hoofdstad Washington D.C. 

Veel geschiedenisboeken over de Verenigde Staten beginnen rond 1492 en gaan over ‘de ontdekking van Amerika’ met de komst van de Spanjaarden in het westen, de Fransen in het noorden en de Britten aan de oostkust. In die periode leefden in Noord-Amerika echter al veel eerder gearriveerde immigrantengroepen. Zij waren mogelijk al sinds 10.000 jaar voor onze jaartelling naar het Amerikaanse continent gekomen vanuit Azië, via de Beringlandbrug die gedurende de ijstijden het hedendaagse Siberië met Alaska verbond.

Over een afstand van zo’n 800 kilometer vormen de Appalachen in Noord-Amerika een forse barrière tussen kuststrook en binnenland. Dit middelgebergte bestaat uit de Atlantische voetheuvels (Piedmont), de Blue Ridge Mountains, de vruchtbare Shenandoah Valley en de Oostelijke Plateaus (kaartje). 

In 1924 vond in Parijs de Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Moderne plaats. Deze had een grote impact op de kunst en architectuur in de jaren 1920-1940, niet alleen in Europa (België, Duitsland, Engeland, Frankrijk en Nederland) maar ook in Australië, Canada, de Verenigde Staten en Zuid-Afrika. In de VS was de art-decostijl enorm populair bij zowel opdrachtgevers als architecten. Spoedig was de art-decobouw er dan ook booming. Terwijl zich in West-Europa diverse nationale stijlverschillen ontwikkelden, gebeurde dat niet in de VS. Daar ‘leende’ men het beste uit de alle Europese stijlen en combineerde dat met nieuwe bouwtechnieken en -materialen.

In de strijd voor een betere positie van minderheden in de Verenigde Staten speelden burgerrechtenbewegingen een wezenlijke rol. Aanvankelijk vooral onder de Afro-Amerikanen, later ook onder Latino’s, Native Americans en andere groeperingen.

Volgens een recente schatting van het U.S. Census Bureau (2022) telt metropolitaan New York meer dan 20 miljoen inwoners. Een duizelingwekkend aantal, verspreid over een reusachtig gebied in de staten New York, New Jersey, Connecticut en Pennsylvania. New York City (NYC) vormt nog steeds de kern. De vijf boroughs NYC, Bronx, Brooklyn, Manhattan, Staten Island en Queens zijn samen goed voor zo’n 8 miljoen inwoners.

Voor de oudere tv-kijkers heeft ‘Taos, New Mexico’ wellicht nog een bekende klank. Tussen 1970 en 1977 (en vele herhalingen daarna) speelde acteur Dennis Weaver immers de hoofdrol in de serie McCloud, over de gelijknamige politieman uit Taos New Mexico, die meehielp bij de misdaadbestrijding in New York City. Uiteraard gezeten op een paard, met cowboyhoed en dito laarzen. Het huidige Taos ligt zo’n 80 km ten noorden van New Mexico’s hoofdstad Santa Fe, telt ongeveer 6000 inwoners en vormt het administratieve en verzorgende centrum van Taos County, met zo’n 35.000 inwoners en een bevolkingsdichtheid minder dan 1 persoon/km2.

Het Spaanse occupatieproces in Noord-Amerika leunde sterk op de Rooms-Katholieke Kerk en vooral de missieposten (in het Spaans misiones) van de Franciscaner Orde. In de misiones werden delen van de inheemse bevolking opgevangen en gekerstend. Vier zijn er nog te zien in het San Antonio Missions National Historical Park.

Aan het einde van de jaren 1950 werd Little Rock hét frontgebied in de strijd om gelijke toegang tot het Amerikaanse onderwijs, terwijl de beelden van bewapende soldaten die zwarte leerlingen naar school begeleidden, de wereld over gingen.

Mede dankzij de Cumberland Gap, de doorbraak door de Appalachen (Geografie, april 2019) werd Tennessee een nieuwe kolonisatiegebied achter de bergketen in het oosten van de Verenigde Staten. Vooral Britse en Schotse immigranten vestigden zich op de relatief goedkope landbouwgronden. Daarbij werd de oorspronkelijke bevolking verdreven, met als onmenselijk dieptepunt de deportatie van de Cherokee naar Oklahoma, bekend als de Trail of tears. Latere kolonisatiefronten schoven op naar het midden en westen van Tennessee, waar het op slavernij gebaseerde plantagesysteem tot grote bloei zou komen. Tennessee koos dan ook partij voor de zuidelijke Confederatie, die voor uitbreiding van de slavernij was, terwijl het Noorden restricties wilde. De staat raakte verwikkeld in de rampzalige Amerikaanse Burgeroorlog van 1861-1865 en kwam hier ontredderd en sterk verarmd uit. De infrastructuur was verwoest, het plantagesysteem ten onder gegaan en de niet-agrarische sector was zwaar gehavend. Het zou nog decennia duren voor Tennessee weer enigszins op de been was. De ‘grote ommekeer’ voor Tennesse moest nog komen tijdens de crisis van de jaren 1930.