Sicilië is een stapsteen in de migratie van Afrika naar Noord-Europa. In het kader van een veldpracticum van de eerstegraads lerarenopleiding aardrijkskunde van Fontys Hogescholen gingen wij in mei 2022 naar de steden Catania en Siracuse, op zoek naar verhalen van migranten. Er waren verrassende ontmoetingen.

Het is 70 jaar geleden dat grote delen van Nederland overstroomden. De Watersnoodramp. Hoe kon het zo fout gaat, wat zijn de gevolgen en welke maatregelen trof Nederland na de ramp? Goede onderwerpen om een les aan te wijden. We verzamelden een aantal interessante series, podcasts en informatieve websites over deze ramp, als input voor tijdens de (aardrijkskunde)les.

Slums, favela’s, shanty towns, kampungs, bidonvilles, informal settlements, sloppenwijken of hoe ze wereldwijd ook heten, stellen stadsbesturen voor dilemma’s. De ongeplande nederzettingen hebben een bufferfunctie, maar vormen ook een ‘schandvlek’, waar mensen in zeer gebrekkige omstandigheden leven. Welke aanpak komt de bewoners ten goede? 

• Van Oosterom, G. Boerderij en buitenplaats. De relatie tussen landbouw en buitenleven in het Amstellands Arcadië (1640-1840). 
• Nors, D. Langs de kustlijn. 
• Budding, J. Lady Hester Stanhope (1776-1839), koningin van de woestijn. Biografie van een negentiende-eeuwse reizigster.
• Van Aalst, I. & Visser, K. Wandelen in Chicago. 
• Coulthard, S. Een kleine geschiedenis van de wereld aan de hand van schapen. 
• Darwin, Ch. Humusvorming door wormen, met observaties over hun levenswijze. 
• Darwin, Ch. De bouw en verspreiding van koraalriffen. 

In 1873 verscheen deze kaart van het Koninkrijk der Nederlanden met een bijkaart van het Groothertogdom Luxemburg, dat in die tijd onder het huis van Oranje-Nassau viel. Aan de zijkanten staan – nogal verrassend – de wapens van zestien landen in Europa, met teksten waarin het wemelt van de spelfouten.

De nieuwe Geografie is uit! Je leest over raciale geletterdheid en het aardrijkskundeonderwijs, het gedachtengoed van Jan Hinderink, de thuishaven van de armen, terugschrijdende erosie en meer.

Foto's van autoloze zondagen uit de jaren '70 zijn haast iconisch geworden. Maar in toekomstige wijk Merwede wordt dit beeld straks normaal. In Utrecht wordt vanaf dit jaar gebouwd aan de grootste autovrije buurt van Europa. Aan het Merwedekanaal, komt naast 6000 woningen veel groen en weinig tot geen asfalt. Veel ruimte voor de fiets en om buiten te spelen dus!

De lijn richting het oosten gaat van het veenweidegebied rondom de Amstel naar het rivierengebied van de Vecht. De verbinding tussen beide rivieren ten zuiden van Amsterdam loopt via de Holendrecht, het Gein, de Gaasp, de Winkel en de Angstel. Welke kade of dijk je ook volgt: het water ligt boven het omliggende maaiveld. Je moet even goed kijken, want je hebt hier geen echte heuvels. Maar onder onze voeten, ingepakt in jongere lagen zand, veen en klei, ligt een bescheiden heuvellandschap.

Bij de presentatie van zijn boek De aarde volgens W.F. Hermans op 11 januari in Amsterdam ontving Salomon Kroonenberg de Planciusmedaille van het Koninklijk Nederlands  Aardrijkskundig Genootschap uit handen van fysisch geograaf en KNAG-bestuurslid Wim Hoek. Deze refereerde eraan dat Kroonenberg na Felix Vening Meinesz nu de tweede Nederlandse aardwetenschapper is die zowel de Van Waterschoot van der Gracht Penning (KNGMG) als de Planciusmedaille (KNAG) heeft ontvangen.

Is thuis ouder worden de beste mogelijkheid? Als we veel van de beleidsmakers moeten geloven, dan is dat inderdaad zo. Maar wie verder kijkt, ziet ook moeilijkheden naar voren komen, en komt tot de conclusie dat alternatieven soms beter zijn. Deze zijn echter niet altijd beschikbaar. In dit themanummer kijkt AGORA kritisch naar het thuis ouder worden.