geografie 2024 | 8

Bericht uit Botswana | Nationalisme in videogames | ‘Ga mij niet vertellen hoe het zit’ | Wat is een dorp zonder supermarkt? | Innovaties in de schoolcartografie | Ook kolen in Groningen | Check je plek! | De Europese wettenfabriek

Kennis

Met Botswana gaat het goed

Eind augustus werd bekend dat in Botswana de een na grootste diamant ooit was gevonden. Het bericht ging de hele wereld over. Heel bijzonder voor een land dat zelden het internationale nieuws haalt. Gewoon, omdat het al heel lang goed gaat met Botswana, en de media, als het over Afrika gaat, meer focussen op wat er allemaal fout gaat op dat continent.

Botswana
Kennis

Nationalisme in videogames

Meer dan agressief

Videogames worden door overheden aan banden gelegd vanwege het extreme geweld, maar ook ingezet als instrument om mensen een bepaalde kant op te duwen, bijvoorbeeld uit nationalistische motieven.

media
Opinie

Hein de Haas bij Vandaag Inside: ‘Ga mij niet vertellen hoe het zit’

In september was migratie-expert Hein de Haas te gast bij Vandaag Inside. Hij is een van de  weinige geografen die in de media aan het woord komt. ‘Eindelijk’, verzucht een deel van de beroepsgroep. Anderen vragen zich af wat het uithaalt.

migratie
Kennis

Shanghai, Soochow en Foochow

De hodograaf en pedograaf van Thomas Ferguson in de praktijk getest

In de collectie van het KNAG zitten drie kaarten van Shanghai, Soochow en Foochow, gemaakt door Thomas Ferguson. Die werkte daar 35 jaar bij de Chinese maritieme belastingdienst en was in feite een hobby-cartograaf. Hij verrichtte daarvoor bijzondere metingen.

KNAG-collectie
Opinie

Demonstratieplek

Het Malieveld in Den Haag wordt al sinds het begin van de 19e eeuw gebruikt als plek voor grote en kleine demonstraties. Een van de eerste grote samenkomsten vond plaats in 1864, toen Haagse arbeiders protesteerden tegen slechte arbeidsomstandigheden. Sindsdien is het Malieveld uitgegroeid tot een belangrijke locatie voor allerlei soorten politieke betogingen en maatschappelijke protesten.

Malieveld
Den Haag
Kennis

Dr. Cassandra

Johan van Veen en het Deltaplan

Negentig jaar terug stelde Johan van Veen al dat de dijken te laag waren en hij bleef dat doen tot de Watersnoodramp van 1953. Hij werd spottend dr. Cassandra genoemd, naar  de mythische prinses, beeldschoon en met een godgegeven vermogen de toekomst te voorspellen. Maar de ‘Vader van het Deltaplan’ is zonder meer de scherpzinnigste onheilsprofeet uit de Nederlandse geschiedenis.

waterveiligheid
Nederland
Opinie

Veluwe en Wolfheze

Na de stuwwal die de oostelijke begrenzing vormt van het grote glaciale bekken van de Gelderse vallei, daalt de ‘lijn van Dan’ een klein stukje af richting een gebied dat gedurende de een-na-laatste ijstijd, het Saalien, geïsoleerd lag tussen drie stuwwallen. Die van Ede in het westen, de stuwwal van Oud-Reemst in het noorden en die van Arnhem in het zuidoosten. Tijdens de aanleg en verbreding van de spoorlijnen en snelwegen in dit gebied konden geologen de glaciale structuur hier goed onderzoeken. 

In de lijn van Dan
Veluwe
Kennis

Wat is een dorp zonder supermarkt?

De ‘veranderpijn’ vanwege het verlies aan voorzieningen op het platteland is veelzijdiger dan vaak gedacht. Hoewel de bereikbaarheid van basisvoorzieningen belangrijk is voor kwetsbare groepen, is het vooral de sociale, symbolische en emotionele waarde ervan die leidt tot een gedeeld gevoel van verlies.

Veerkrachtig platteland
Kennis

Denkbeeldig maar toch realistisch

Kaart en landschap, een Groningse noviteit uit 1954

In een vierluik belicht Lowie Brink opvallende innovaties in de schoolcartografie uit de afgelopen eeuw. In deze aflevering een wandkaart met een denkbeeldig landschap en een fictieve kaart eronder, bedoeld om aardrijkskundige begrippen aan te leren.

cartografie
onderwijs
Kennis

Nederlands landschap in boeken

Terwijl fysische geografie op de middelbare school tegenwoordig bar weinig aandacht krijgt, zijn er in de loop der tijd heel wat (les)boeken over het landschap verschenen. Die werden en worden vooral gebruikt in het hoger onderwijs. Ze schetsen de ontwikkeling in het fysisch-geografisch denken.

fysische geografie
Nederland
Kennis

Ook kolen in Groningen

Als er lange tijd aardgas is gewonnen in Groningen, moeten daar ook flink wat steenkool zitten. Anders was er immers geen aardgas gevormd. Waar is die steenkool dan gebleven? Nou, die zit er nog! 

Vraag het de geoloog
Kennis

Check je plek!

Leefbaarheid is voor leerlingen veraf én dichtbij. Veraf als het gaat om abstracte begrippen zoals sociale cohesie en subjectieve veiligheid, dichtbij omdat het (ook) hun directe omgeving betreft. Een onderzoekend veldwerk in de vorm van een placecheck biedt een goede mogelijkheid om abstracte leerstof te koppelen aan eigen geografische ervaringen van leerlingen. 

veldwerk
onderwijs
Nieuws

O&L 2024 | 8

  • KNAG-posters
  • Wageningen University lesmateriaal
  • Aardrijkskunde door een mensenrechtenbril
  • Chatbots in het onderwijs
  • Bouw je toekomst
Onderwijs & Lesmateriaal
onderwijs
Opinie

De Europese wettenfabriek

Wat is de invloed van Nederland op het EU-beleid?

recensie
Opinie

Boeken 2024 | 8

  • Tertrais, B., & Papin, D. Atlas van de grenzen. Over muren, conflicten en onzichtbare scheidingslijnen
  • Van de Voorden, F. Grenzen: krachten en tegenkrachten. Verleden en heden in West- en Midden-Europa. 
  • Van de Wijdeven, I. Alle rafelranden van Europa
  • De Kluyver, A. De eilanden van goed en kwaad. Een ontdekkingsreis
  • Boere, G.C. In Siberië zijn geen wegen, alleen richtingen
Boeken