geografie maart 2022

Geografie

maart 2022

Kennis

Hongkong zoekt de grens op

Northern Metropolis

Op de valreep voor de verkiezingen in juni dit jaar presenteert Chief Executive Carrie Lam een plan voor een IT-hub aan de noordelijke rafelrand van Hongkong, waar wetlands en natuurparken afwisselen met new towns, autokerkhoven en containeropslag. Carrie Lam zal vrijwel zeker niet herkozen worden. Waarom kwam ze dan toch met deze radicale koerswijziging?

China

Opinie

Wij zijn een ecosysteem

Ecocentrisme als fundament van politieke besluitvorming

Na de eerste lockdown vanwege corona in 2020 schreef Jos Spijkerman, student Sociale Planologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, een vlammend betoog tegen de egocentrische manier waarop wij mensen omgaan met de wereld. Het blijkt nog altijd actueel. Vandaar dat we er graag ruimte voor maken in deze Geografie.

Kennis

Zoet water onder zee

Fysisch geografen van de Universiteit Utrecht en onderzoeksinstituut Deltares hebben berekend dat er wereldwijd ruim een miljoen km3 zoetwater in aquifers onder de zee zit. Het zou een welkome waterbron kunnen zijn voor dichtbevolkte kustgebieden die met waterschaarste kampen.

waterveiligheid

Kennis

Curaçao en Bonaire: tropische eilanden of ijstijdresten?

Net als Aruba zijn Curaçao en Bonaire paradijselijk voor wie van zon, zee en zand houdt. Anders dan op de Bovenwindse eilanden is het zand aan het strand enkel afkomstig van verweerde koralen. Resten van het vulkanisme tref je alleen nog aan in het binnenland.

geologie

Antillen

Kennis

Waterdiefstal en de tragedy of the commons

Op grote schaal illegale irrigatie in Spanje

Dankzij irrigatie moderniseerde de Spaanse landbouw en groeide de export, vooral van groenten en fruit. De keerzijde is de illegale winning en overexploitatie van grondwater.

water

Spanje

Opinie

Het geheim van Oak Ridge, Tennessee

Mede dankzij de Cumberland Gap, de doorbraak door de Appalachen (Geografie, april 2019) werd Tennessee een nieuwe kolonisatiegebied achter de bergketen in het oosten van de Verenigde Staten. Vooral Britse en Schotse immigranten vestigden zich op de relatief goedkope landbouwgronden. Daarbij werd de oorspronkelijke bevolking verdreven, met als onmenselijk dieptepunt de deportatie van de Cherokee naar Oklahoma, bekend als de Trail of tears.

Plaatsen van herinnering in de VS

Verenigde Staten

Nieuws

Holland tusschen Maas en IJ

KNAG-tentoonstelling in het Stedelijk Museum

De laatste wilde rivier

In Geografie juni 2020 schreef Marloes Pouw hoe jonge kajakkers actie voeren tegen de bouw van stuwdammen in ongetemde rivieren in de Balkan. Dat ook de lokale bevolking zich roert, blijkt uit de rapportage van fotograaf Bert Spiertz in Zuid-Albanië.

Albanië

Opinie

Grens van twee Zeeuwse eilanden

Het zonnigste deel van Nederland is Zeeland. Genoeg reden dus om af te reizen naar deze zuidwestelijkste provincie. Dan moet je wel direct bepalen welk eiland het wordt en of je kiest voor een vaste oeververbinding die deel uitmaakt van de Deltawerken of een landverbinding. Een echte landverbinding zonder duidelijke dammen en bruggen is er voor de twee centrale Zeeuwse eilanden Walcheren en Zuid-Beveland pas sinds 1949. Vanaf Bergen op Zoom nemen we de A58.

In de kantlijn van het landschap

Kennis

Buiten spelen in de veranderende stad

In bomen klimmen, door de modder banjeren en sleetje rijden van een steile helling – al spelend leer je risico’s in te schatten en te ontdekken waar je grenzen liggen. Maar in de praktijk wordt het vrije, en daarmee soms risicovolle, buiten spelen van kinderen steeds meer aan banden gelegd.

Nieuws

Time for action: GO!

Film in je les

Van een reportage over de watercrisis in Kaapstad tot een zelfgemaakte clip over migratie in de eigen wijk. Film kun je op allerlei manieren inzetten bij aardrijkskunde. Kim Trouwborst geeft negen tips over hoe hij film inpast in de lerarenopleiding aardrijkskunde in Nijmegen.

onderwijs

Nieuws

Nieuwe lessen over boven- én ondergrond in 3D

De bovengrond is onlosmakelijk verbonden met de ondergrond. Woningen bouwen op een slappe bodem is bijvoorbeeld onverstandig. EduGIS heeft een lessenserie ontwikkeld waarin leerlingen aan de slag gaan met actuele vraagstukken rondom verstedelijking, watermanagement en duurzame energie. Hierbij maken ze gebruik van gegevens over de boven- én ondergrond.

onderwijs

Opinie

Op ontdekkingsreis in de geologie

Een bijna compleet overzicht van de aardwetenschappen

Kees Hendrix zag als 10-jarig jongetje tijdens een vakantie in Zuid-Limburg voor het eerst ‘rotsen’ en kreeg in een groeve een stuk steen met fossielen. De fascinatie bleef en resulteerde in een lijvig boekwerk.

recensie

Opinie

Boeken Geografie maart 2022

De Kluyver, A. Niemandsland. Een Antarctische ontdekkingsreis.
Kuipers Munneke, P., & Van Calmthout, M. Alles smelt. De wereld van het ijs in een veranderend klimaat.
Wellenberg, M., & Van der Zee, A. (Red.). Atlas van de trekvaarten in Zuid-Holland.
Berendse, M., & Brood, P. Historische stadsatlas. Nederland stedenland.
Volkers, K. Groeten uit Baflo. Niet al te verre reisverhalen.

Boeken

recensie

Opinie

Lang verhaal kort [podcast]

Deze podcast biedt achtergronden en uitleg bij een actueel onderwerp

Podcasts

Opinie

Doggerland [podcast]

Als je op het strand staat, zie je niets dan water, de Noordzee. Maar daaronder ligt een land verscholen waarvan we het bestaan tot begin vorige eeuw nog niet kenden: Doggerland. Waar zo'n 10.000 jaar geleden nog mensen en dieren leefden.

Podcasts