De afgelopen twintig jaar begonnen gezinnen met kinderen de stad te herontdekken. Sommigen dreigen de stad echter ongewild te verlaten. Dat is slecht voor hen én voor de stad. Daarom moeten steden kindvriendelijker worden.

De IJsselbiënnale 2021 voert langs kunstwerken die gaan over de gevolgen van klimaatverandering voor het landschap en de bewoners. Ze liggen aan weerszijden van de IJssel tussen Zwolle en Doesburg.  De combinatie van een geografisch interessante route en geografisch relevante kunst maakt de  IJsselbiënnale voor geografen zeer de moeite waard.

Politiek en maatschappelijk bestaat er consensus over: de komende tien jaar moeten er een miljoen woningen gebouwd worden. Een nieuwe minister van Wonen zou daarvoor moeten zorgen. Dat is te beperkt gedacht, vindt hoogleraar gebiedsontwikkeling Erwin van der Krabben (55).

‘Welkom in de slimme stad. Waarin intelligente technologie ons leven veiliger, schoner, sneller en leuker maakt’, aldus de cover van een bijlage van NRC Handelsblad in 2016. Naast hoge verwachtingen is er inmiddels ook flinke argwaan ontstaan over de smart city. De een vindt het een utopie, de ander een dystopie. Laten we het kind echter niet met het badwater weggooien.

Door de stedelijke veranderingsagenda en de herverkiezing van de Parijse burgemeester Anne Hidalgo kreeg ‘de 15-minutenstad’ in 2020 ineens wereldwijd bekendheid. Ook de club van burgemeesters van bijna honderd wereldsteden omarmde het concept voor de post-covid-19-stad. De 15-minutenstad verenigt veel van wat een stad humaan kan maken.

De deeleconomie is in opkomst en verandert van karakter. Zij manifesteert zich bij uitstek in steden. Die kunnen er verschillend mee omgaan. Dat bepaalt of de deeleconomie bijdraagt tot meer of tot minder humane steden.

De lokroep van de woestijn

Al bijna een halve eeuw bouwt Egypte nieuwe steden in de woestijn om Cairo en het Nijldal te ontlasten. In 2015 kondigde president Sisi het meest ambitieuze project tot nu toe aan: een nieuwe hoofdstad op 60 kilometer van de metropool. Het regime trekt weinig lering uit de mislukkingen van eerdere new towns. De lokroep van de woestijn is onweerstaanbaar.

Volgens de Nationale Omgevingsvisie van minister Ollongren moeten er tot 2030 in Nederland een miljoen woningen bij komen. Zonder verdichting kan dat niet. Is dit wel te combineren met leefbaarheid? Amsterdam ziet volop mogelijkheden.

Meer parken, perken en plantsoenen

In de eerste aflevering van deze serie (Geografie januari) gaven we aan dat de humane stad gestalte krijgt door alle bewoners een menswaardig bestaan te verschaffen en tegelijkertijd de mogelijkheden van de natuurlijke omgeving te benutten zonder de grenzen van het ecosysteem te overschrijden. ‘De groene stad’ is het eerste artikel in een reeks waarin we het begrip humane stad willen verhelderen en de weg erheen willen traceren.

Californië

In 2020 waren natuurbranden in Californië opnieuw voorpaginanieuws. Het ‘tijdperk van de megabranden’, dat klimaat- en brandwetenschappers enkele jaren geleden aankondigden, lijkt aangebroken. Tegelijk wakkeren de branden de milieu-onrechtvaardigheid aan.