‘De huizencrisis tackelen vergt een brede geografische blik’ 

Over de vastgoedwereld wordt weinig geschreven in Geografie. Maar vastgoedontwikkelingen zijn van grote invloed op de ruimtelijke ordening. Dat blijkt uit een gesprek met Arnold Eisses, partner in het vastgoed-adviesbureau abcnova. ‘Een vastgoedobject staat altijd in de context van de stad eromheen.’

De Onderwijsdag wordt een vast onderdeel op de KNAG-jaarkalender, met lezingen, workshops en een bedrijvenmarkt, en groeit uit van een bijeenkomst met tweehonderd deelnemers tot een mega-event dat vóór corona meer dan duizend belangstellenden trekt. Daarmee bereikt het evenement wel de grens van wat in deze opzet mogelijk is. De Onderwijsdag is zo populair dat er de laatste jaren mensen teleurgesteld moeten worden. Vanwege (brand)veiligheid en vergunningen is het soms noodzakelijk de inschrijving voortijdig te sluiten.

Het zijn werelden van verschil: sociale geografie in de jaren 1970 en nu. Nieuwe interdisciplines leiden tot fragmentatie van traditionele disciplines, en de wetenschappelijke gemeenschap van geografen is diverser en internationaler geworden. 

Gelinde Groeneveld laat zich als zzp’er inschakelen voor ‘strategisch advies en procesbegeleiding’. Ze kijkt terug op ruim 25 jaar werkervaring met gebiedsontwikkeling. We stelden haar enkele vragen. ‘Het is nooit zwart-wit.’

1973: het KNAG bestaat honderd jaar. In het jaarverslag maakt de secretaris melding van de bijzondere activiteiten die plaatsvinden om deze verjaardag te vieren. Het genootschap grijpt het honderdjarig bestaan vooral aan om zichzelf in de kijker te spelen als een club die bijdraagt aan het maatschappelijk debat. Maar liefst twee van de drie lustrumactiviteiten gaan over de Derde Nota Ruimtelijke Ordening. Waar is het aardrijkskundeonderwijs bij de feestelijkheden? We lezen dat er ook een lustrumborrel is en daar wordt het juryrapport voorgelezen van de leerlingenprijsvraag die enkele jaren ervoor is uitgeschreven ter ere van de honderdste verjaardag. En dat is het wel.

Bevlogen en gretig op de KNAG-Onderwijsdag

Wat houdt aardrijkskundeleraren vandaag de dag bezig en waar halen ze hun inspiratie vandaan? Wat hebben ze zien veranderen en waar kan het volgens hen beter? Een openhartig gesprek met collega’s uit het hele land. 

Continuüm of kloof?

In de jaren 1970 ontwikkelde agrarische geografie zich tot rurale geografie, omdat het platteland steeds minder boerenland werd. De aandacht verschoof naar immateriële ‘beelden van het platteland’, die een hoofdrol spelen in ‘de kloof’ tussen stad en platteland die rondzingt in politiek en media. Hoog tijd deze te dichten met hernieuwde aandacht voor feitelijke ontwikkelingen op het platteland.

De geografische bril van het PBL

De grote leefomgevingsopgaven waarvoor Nederland staat – klimaatverandering,  energietransitie, spanning tussen landbouw en natuur – komen voor een groot deel samen in de ruimte. Bij het Planbureau voor de Leefomgeving is de ‘geografische bril’ daarom onontbeerlijk. Hoeveel geografen werken er eigenlijk bij het PBL? En wat zijn hun achtergronden, motieven en werkvelden? Een kleine verkenning.

In 2003 werd het 130-jarig bestaan van het KNAG gevierd met een groots opgezette tentoonstelling in het Tropenmuseum en een meer dan 380 pagina’s dikke catalogus, In kaart gebracht met kapmes en kompas. Met het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap op expeditie tussen 1873 en 1960. Het boek vertelt over de tientallen expedities waarbij het KNAG betrokken was, vooral naar Indonesië en Suriname, en toont afbeeldingen van de naar Nederland meegenomen en tentoongestelde etnografische voorwerpen. Het Ten geleide vermeldt dat ‘men slechts bewondering [kan] hebben voor al die mensen die, misschien gedreven door de hang naar avontuur, met grote inzet en moed de kennis over het aardrijk op verschillende plaatsen op de aardbol hebben vergroot’.

Leerlingen aan het woord over aardrijkskunde 

Over het leven van middelbare scholieren zijn veel boeiende geografische vragen te stellen, bijvoorbeeld over hun ruimtelijk gedrag in de eigen leefomgeving. Maar leven er ook geografische vragen bij scholieren zelf? Hoe denken zij anno 2023 over de wereld? En wat is hun beeld bij het vak aardrijkskunde?