Vroeger waren een groeiende bevolking en economie bijna overal in Nederland vanzelfsprekend. Nu is voor de meeste gebieden onduidelijk of er de komende decennia groei dan wel krimp zal plaatsvinden. Decentralisatie van het ruimtelijk beleid kan de onzekerheid versterken. Dat vraagt om nieuwe strategieën.

Op mijn dagelijkse fietstocht naar mijn werk rijd ik af en toe door de Prins Hendrikstraat. Daar zit namelijk een van mijn favoriete Turkse bakkers en daar haal ik dan wat voor tussen de middag.

In China is in korte tijd een moderne detailhandel ontstaan waarin internationale ketens als Starbucks, Kentucky Fried Chicken en Cartier een prominente positie innemen – en snel gekopieerd worden door Chinese equivalenten. De diffusie van buitenlandse winkels verloopt van de kust naar het binnenland, en van Shanghai en Beijing naar steden van tweede, derde en lagere orde.

Hebben dorpen in krimpregio’s toekomst? Jazeker, want niet het voorzieningenniveau, maar het woonklimaat en de sociale cohesie bepalen de leefbaarheid van een dorp. Wel moeten krimpdorpen regionaal denken en zowel fysiek als digitaal goed bereikbaar zijn.

Leren denken met aardrijkskunde, een bewerking van Thinking Through Geography van David Leat, is niet meer weg te denken bij aardrijkskunde in het voortgezet onderwijs. Veel AK-docenten werken met activerende werkvormen als Welk Woord Weg? en Taboe. Onderzoek in bovenbouwklassen van de havo wijst uit dat ‘mysteries’ leerlingen significant beter leren denken.

In meerdere opzichten is het een buitenbeentje in de Atlas der Neederlanden, deze Kaart van een gedeelte van het Landgoed Biljoen genaamd Beekhuizen. In de praktijk zit hij helemaal niet in de atlas, maar is hij apart opgeborgen. De nummering in de atlas, met potlood op de rugzijden van de kaarten geschreven, vertoont echter bij nummer 40 een hiaat. Op een oudere inventarislijst van de atlas komt dit nummer wel voor en verwijst naar deze kaart van Beekhuizen. Hij moet voorheen los in de atlas gelegen hebben. Het is de jongste kaart uit de atlas en waarschijnlijk later toegevoegd toen de atlas al geassembleerd was.

Veel Zuid-Duitsers beschouwen Donaueschingen als de bron van de Donau. In die stad vloeien de Breg en de Brigach samen, twee bronrivieren die ontspringen in het Zwarte Woud. De Donau is een aantal veel hoger gelegen bronrivieren kwijtgeraakt, maar bezit er nog steeds een aantal. De échte bron van de Donau moet daar dus liggen.

Na de bevrijding circuleerden er wilde plannen om een deel van Duitsland bij Nederland te voegen. Uiteindelijk diende de regering een betrekkelijk bescheiden wens tot territoriale uitbreiding in. De geallieerden waren wijs genoeg de Nederlandse aanspraken vrijwel niet te honoreren.

Ben de Pater recenseert Plannenmakers in oorlogstijd.