Waarom namen ertoe doen...

Plaatsnamen: niemand besteedt er aandacht aan, tot ze opeens veranderen. Dus toen Trump de wereld liet weten dat de Golf van Mexico vanaf nu Golf van Amerika moet heten, kreeg ik, als kaartenmaker en lid van de Commissie Aardrijkskundige Namen van de Taalunie, van alle kanten vragen als ‘kan dat zomaar?’ en ‘wie gaat er eigenlijk over?’ Ja, dat kan zomaar en niemand gaat er eigenlijk over. Of iedereen, het is maar net hoe je het bekijkt... In deze lezing leg ik uit wat plaatsnamen, of beter gezegd toponiemen, bijzonder maakt. Waarom we Parijs schrijven, maar niet meer Pleimuiden, en wie daar wel of niet ‘over gaat’.

Verborgen in de hals van Groot-Brittannië, dicht bij Liverpool, ligt een eiland met de oudste landschappen en gesteenten van heel Europa: Anglesey, in het Welsh Ynys Môn. Het is eigenlijk alleen bekend vanwege de ferry naar Dublin, maar een bezoek meer dan waard.

Vorige week werd bekend dat de Vrije Universiteit Amsterdam de afdeling Aardwetenschappen zal opheffen. Dit heeft niet alleen het heftige, directe effect dat zo'n veertig medewerkers van de afdeling hun baan verliezen en studenten hun opleiding daar niet kunnen afmaken. Dit heeft grote gevolgen voor het behouden van bestaande kennis, onderwijs, onderzoek. En dat juist nu, in een tijd waarin deze kennis onmisbaar is om onze planeet te begrijpen, klimaatverandering tegen te gaan en de energietransitie waar te maken. Het KNAG vindt deze keuze onbegrijpelijk.

In geen stad in Nederland is het circusleven zo groot als in Rotterdam. Voorbij de clichés van het romantische circus herbergt de Maasstad een bijzonder netwerk van trainingslocaties, bedrijven, podia en culturele professionals. De stad vormt zo een carrière-springplank en thuisbasis voor circusartiesten uit heel Europa. Maar door bekende stedelijke ontwikkelingen staat die positie in toenemende mate onder druk.

In de atlas lijken de Britse Eilanden te bestaan uit een groot eiland, met daarop Engeland, Schotland en Wales, Ierland (met onder andere Noord-Ierland) en een reeks kleinere. Maar dit ‘geheel’ is ontstaan uit ver van elkaar gelegen grote en kleinere brokstukken van schuivende continenten in het geologische verleden.

Deze podcast is boeiend voor wie geïnteresseerd is in het Verenigd Koninkrijk. Elke week nemen Lia van Bekhoven (correspondent in Londen) en presentator Connor Clerx je mee in de nieuwswaardigheden van het VK

De onderzoeksjournalisten van Argos duiken elke twee weken in een onderwerp, waarbij regelmatig geografisch interessante kwesties voorbij komen. Maatschappelijke misstanden, verborgen agenda’s van beleidsmakers en actuele problemen, het gaat om zeer uiteenlopende onderwerpen.

de wereld als werkplek

Sinds de coronapandemie is het aantal digitale nomaden gegroeid van een handvol avonturiers tot een bloeiende beweging. Met visumprogramma’s en marketingcampagnes proberen landen hen te lokken. Maar volgens de lokale bevolking leiden ze tot verdringing en een huisvestingscrisis.

De volkenrechtelijke status van Taiwan wordt vaak gepresenteerd als een keus tussen de Communisten van Mao Tse-tung en de Nationalisten van Chiang Kai-shek, die in 1949 de Chinese burgeroorlog op het vasteland verloren en naar het eiland uitweken. De voorouders van de autochtone Taiwanezen woonden daar echter al eeuwen en hadden part noch deel aan die oorlog.

In de bestuursvergadering van het KNAG in 1888 deed bibliothecaris Isaac Dornseiffen verslag van de stand van zaken. Er was dat jaar een rijke oogst aan kaarten. Een aantal van de belangrijkste liet hij aan het bestuur zien en ‘als curiositeit was ook nog ter vergadering een Chineesche kaart van het eiland Formosa, afkomstig van de Zendeling Campbell’. Deze kaart was er een uit een set van twee die Campbell had geschonken, een van Taiwan (destijds: Formosa) en een van de Pescadores, de eilandengroep tussen Taiwan en China.