geografie november/december 2023

Platen zijn geen rigide blokken | Door of return in Ghana - persoonlijk reisverslag | Verkiezingen in kaarten | Duurzaamheid: waar sta jij? | Leren voor de aarde | Basisvaardigheden en AK | Vulkanische gassen | De zwaarste vulkaanuitbarsting ooit in Europa

Kennis

Afbraak van het sociale woningbeleid in Londen

Londen kampt met een wooncrisis: een betaalbare woning van acceptabele kwaliteit is voor steeds meer Londenaren onbereikbaar. De slachtoffers zijn vooral mensen met lage inkomens en een kwetsbare maatschappelijke positie. Deze crisis is het resultaat van doelbewust beleid sinds 1980. De argumenten dat iedereen ervan zou profiteren, zijn mythes gebleken. 

 

Verenigd Koninkrijk
Kennis

Platen zijn geen rigide blokken: de aardbeving in Marokko op 8 september 2023

Al vindt veel van de tektonische activiteit plaats langs de plaatgrenzen, de aardbeving in de Hoge Atlas in Marokko van 8 september jl. laat zien dat platen ook intern kunnen deformeren. Helemaal als er zwaktezones in een bepaalde richting zijn: die kunnen onder voldoende spanning actief worden.

aardbeving
Marokko
Kennis

De verkiezingen in kaart

Met de verkiezingen voor de deur zitten kranten, nieuwssites en televisie-uitzendingen vol kaarten om allerlei aspecten daarvan te verklaren. Voorafgaand zie je vooral kaarten over stembureaus en prognoses, erna logischerwijs de uitslagen. Werkelijk alles wordt in kaart gebracht. Op landelijk niveau gaat het om patronen als: wie heeft er in welke gemeente gewonnen? En: wat zijn de uitslagen ten opzichte van de vorige verkiezingen?

Open kaart
Kennis

Art Deco District, Miami (Florida)

In 1924 vond in Parijs de Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Moderne plaats. Deze had een grote impact op de kunst en architectuur in de jaren 1920-1940, niet alleen in Europa (België, Duitsland, Engeland, Frankrijk en Nederland) maar ook in Australië, Canada, de Verenigde Staten en Zuid-Afrika. In de VS was de art-decostijl enorm populair bij zowel opdrachtgevers als architecten. Spoedig was de art-decobouw er dan ook booming.

Plaatsen van herinnering in de VS
Opinie

Environmental, Social & Governance

Milieu, mens en governance zijn inmiddels vaste waarden in BV Nederland. Maar zetten we onze bedrijven daarmee internationaal niet op achterstand? China doet niet zo moeilijk en de Global South is onze opgeheven vinger zat. Laten we beginnen bij… BV Nederland.

Kennis

Santorini

Een van de grootste vulkanen in Europa    

Zuid-Europa telt een aantal actieve vulkanen en het zijn zeker niet de kleinste. De zwaarste uitbarsting die ooit in Europa plaatsvond, is die van de Santorini in Griekenland. Dit gebied is nog steeds vulkanisch actief.

vulkanisme
Kennis

[7] Polder II in 1873

In het westen van Nederland zijn vanaf begin 17e eeuw enorm veel meren, meertjes, rivier- en zeearmen ingepolderd. Voor de meeste van deze droogmakerijen zijn kaarten vervaardigd: planningskaarten, technische kaarten voor de uitvoering van de droogmaking en kaarten met de beoogde perceelsgrenzen om investeerders aan te trekken. In het dit jaar verschenen boek Polderkaarten van Wim Renkema, Marc Hameleers en Peter van der Krogt zijn honderden van deze kaarten beschreven en afgebeeld.

Cartografische leeftijdgenoten
Kennis

'Door of return' in Ghana

Koloniale familiegeschiedenis van nabij

In Geografie september stond de oproep om het slavernijverleden ook binnen aardrijkskunde aandacht te geven. Broers Michael en Roberto Breeveld, beiden actief in het aardrijkskundeonderwijs, openen met een persoonlijk verslag van hun reis naar Ghana. Hoe is het om een land te bezoeken waar je misschien iets van je eigen familie kunt terugvinden?

Steden uit de schaduw
Kennis

Duurzaamheid: waar sta jij?

Aandacht voor affectieve doelen en attitudes

Als geograaf, burger en betrokken ouder vragen de drie auteurs zich af hoe het schoolvak aardrijkskunde kan bijdragen aan een duurzame toekomst. Ze geven daarvoor drie concrete werkvormen uit aanverwante vakgebieden. Ze raken alle drie aan emoties van leerlingen.  

Duurzaamheid en AK
Kennis

Leren voor de aarde

Eind 2022 publiceerde de Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen (NVON) Plan Bèta, over onderwijs voor duurzame ontwikkeling in de bètavakken. Als leren voor duurzame ontwikkeling ergens begint, is dat in het hart van de aardrijkskunde: de liefde voor de aarde. We zouden dus net zo goed kunnen zeggen: Leren voor de aarde.

Duurzaamheid en AK
Kennis

Basisvaardigheden en wereldoriëntatie

Kansen voor aardrijkskunde

Met het Masterplan basisvaardigheden voor basis- en voortgezet onderwijs heeft voormalig minister Wiersma van OCW de focus gericht op taal en rekenen, digitale geletterdheid en burgerschap. Maar kennis van de wereld is óók cruciaal en een ideale ingang om deze basisvaardigheden te oefenen.

Basisvaardigheden bij AK
Kennis

Werken met vaktaal bij AK

Met gerichte aandacht voor taal binnen een vakgebied begrijpen leerlingen de stof beter en werken ze tegelijkertijd aan taalvaardigheid. Aardrijkskunde gaat over zeer contextrijke thema’s, waarbij taalsteun meer dan welkom is.

Basisvaardigheden bij AK
Kennis

Curriculumvernieuwing: drie sporen

Al sinds 2014 zijn er plannen voor curriculumvernieuwing. Tijd voor een overzicht met speciale aandacht voor aardrijkskunde.

onderwijs
Kennis

Vulkanische gassen

Zo’n 80% van het gas dat vrijkwam bij de uitbarsting van de Geldingadalir op IJsland bestond uit water. Waar komt al dat water vandaan?

Vraag het de geoloog
vulkanisme
Opinie

Boeken Geografie november/december 2023

  • Giesen, P. Autopia. Hoe de auto onze wereld veranderde. Alfabet, 320 p., € 23.
  • Steegh, J. & H. Teunissen. Moderniteit in kaart. Ontwerp en ruimte in de moderne tijd. WBooks, 240 p., gebonden, € 34,95.
  • Rutte, R. Historische atlas van Nederland. Hoe ons land in 2000 jaar is ingericht. Thoth, 160 p., harde band, 25x33 cm, € 34,95.
  • Balmes, H.J. De Rijn. Biografie van een rivier. Querido Facto, 518 p. + 32 p. afbeeldingen, gebonden, € 38.
Boeken
Opinie

Midden in het Oosten

Het hedendaagse Midden-Oosten is voortdurend in het nieuws vanwege conflicten, overvloedige energiebronnen en geopolitieke belangen van wereldmachten. In haar podcast Midden in het Oosten gaat Aimée Doeksen (‘Arabic Amy’) in gesprek met experts van verschillende achtergronden over complexe onderwerpen. Die weet ze ook nog eens helder te introduceren. Na een ‘radiostilte’ sinds mei 2021 kwam Doeksen in januari terug met een interview met de hoofdredacteur van Arab News, een Engelstalige krant met nieuws over Saoedi-Arabië.

Podcasts
Nieuws

O&L 2023 G09

  • Vakinzichtkaart
  • Lesbrief aardbeving Marokko
  • Geologische processen op IJsland
  • Methaanconcentraties op de wereldkaart
  • Ongeolooflijk
  • Beeld & Geluid - lesmateriaal
  • Minecraft als serious game
Onderwijs & Lesmateriaal
onderwijs