De kaart en het territorium

Vorige zomer liep een conflict tussen de gemeente Tel Aviv-Jaffa en de Israëlische regering hoog op. Inzet was een kaart van Israël die de gemeente had laten maken en in alle scholen van de stad had laten ophangen. Daarop stond de grens afgebeeld tussen het Israëlische territorium en de Palestijnse gebieden op de Westelijke Jordaanoever. En dat mag niet.

In Geografie juni 2014 maakten Ilse van Liempt en Gery Nijenhuis ons attent op een aantal stripverhalen over oorlog, vluchtelingen en asielbeleid, die zich goed leenden voor gebruik in de klas. De onlangs verschenen graphic novel Dagen van zand van Aimee de Jongh speelt in de jaren 1930, maar een parallel met hedendaagse thema’s is zeker te trekken.

Sicilië is een stapsteen in de migratie van Afrika naar Noord-Europa. In het kader van een veldpracticum van de eerstegraads lerarenopleiding aardrijkskunde van Fontys Hogescholen gingen wij in mei 2022 naar de steden Catania en Siracuse, op zoek naar verhalen van migranten. Er waren verrassende ontmoetingen.

• Van Oosterom, G. Boerderij en buitenplaats. De relatie tussen landbouw en buitenleven in het Amstellands Arcadië (1640-1840). 
• Nors, D. Langs de kustlijn. 
• Budding, J. Lady Hester Stanhope (1776-1839), koningin van de woestijn. Biografie van een negentiende-eeuwse reizigster.
• Van Aalst, I. & Visser, K. Wandelen in Chicago. 
• Coulthard, S. Een kleine geschiedenis van de wereld aan de hand van schapen. 
• Darwin, Ch. Humusvorming door wormen, met observaties over hun levenswijze. 
• Darwin, Ch. De bouw en verspreiding van koraalriffen. 

In 1873 verscheen deze kaart van het Koninkrijk der Nederlanden met een bijkaart van het Groothertogdom Luxemburg, dat in die tijd onder het huis van Oranje-Nassau viel. Aan de zijkanten staan – nogal verrassend – de wapens van zestien landen in Europa, met teksten waarin het wemelt van de spelfouten.

In deze serie belicht de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur op een heel genuanceerde manier brandende kwesties in onze fysieke omgeving. Zoals ‘Wie bepaalt de prijs voor een duurzaam menu’, over hoe we de landbouw duurzamer kunnen maken én de boer een goede boter laten verdienen.

In een poging geografisch besef over te brengen, liep ik ooit met mijn jonge dochter van de monding tot de bron van de Renkumse Beek. Laat dat nu precies zijn wat de makers van Grondtonen in hun zesdelige podcast ook doen.

Het is 70 jaar geleden dat grote delen van Nederland overstroomden. De Watersnoodramp. Hoe kon het zo fout gaat, wat zijn de gevolgen en welke maatregelen trof Nederland na de ramp? Goede onderwerpen om een les aan te wijden. We verzamelden een aantal interessante series, podcasts en informatieve websites over deze ramp, als input voor tijdens de (aardrijkskunde)les.

De nieuwe Geografie is uit! Je leest over raciale geletterdheid en het aardrijkskundeonderwijs, het gedachtengoed van Jan Hinderink, de thuishaven van de armen, terugschrijdende erosie en meer.

Foto's van autoloze zondagen uit de jaren '70 zijn haast iconisch geworden. Maar in toekomstige wijk Merwede wordt dit beeld straks normaal. In Utrecht wordt vanaf dit jaar gebouwd aan de grootste autovrije buurt van Europa. Aan het Merwedekanaal, komt naast 6000 woningen veel groen en weinig tot geen asfalt. Veel ruimte voor de fiets en om buiten te spelen dus!