12 december 2025

Tiendwegen

Dit artikel is verschenen in: geografie 2025 | 9
historische geografie
Nederland
Kennis
FOTO: PAUL MINKJAN
Laagveenontginningen bij Gouda. Rechts de achterkant van de ontginningen, links daarvan de tiendwegen en uiterst links de Hollandse IJssel.

Een middeleeuws mysterie

Op diverse plaatsen in Nederland liggen eeuwenoude tiendwegen, meestal twee parallel lopende weteringen met een weg of lage kade ertussen. Over hun functie en naam bestaan allerlei theorieën. Paul Minkjan probeert hierover al sinds 2002 duidelijkheid te krijgen. Het mysterie lijkt opgelost.

 

Zijn de tiendwegen aangelegd tijdens de ontginning? Dienden ze om belasting te innen? Hadden ze een transportfunctie of een rol in de waterbeheersing? Vanwege al die vragen worden tiendwegen wel ‘het mysterie van de middeleeuwse infrastructuur’ genoemd. Om het antwoord te vinden begon ik in 2002 met een inventarisatie van historische tiendwegen. Zoiets bestond namelijk nog niet. Een weg, pad of kade is voor mij een historische tiendweg als die vóór 1850 in een document of op een kaart zo werd genoemd. 

Lees het hele artikel
Nog geen lid? Klik hieronder op de groene knop voor de voordelen.
  • Onbeperkt toegang tot artikelen op geografie.nl
  • Ontvang 9 keer per jaar het tijdschrift Geografie
  • Aantrekkelijke aanbiedingen voor boeken en andere publicaties
  • Korting op deelname aan activiteiten van het KNAG
  • Blijf in contact met vakgenoten
Wachtwoord vergeten?

Instructies voor het resetten van het wachtwoord worden naar uw e-mailadres verstuurd.