Stedelijke relicten: het oude bouwen

1 september 2015
Auteurs:
Frank van Dam
Senior wetenschappelijk onderzoeker Landelijk gebied bij PBL
Dit artikel is verschenen in: geografie september 2015
Blog: Stad in zicht
Opinie
Den Haag

Elke stad kent zijn lelijke gebouwen. Gebouwen waarvan je je afvraagt hoe en door wie ze ooit verzonnen zijn. Hun lelijkheid is onomstreden. Ze zijn bovendien gebouwd volgens het principe (avant la lettre) van Rem Koolhaas: fuck the context. In Den Haag geldt dit bijvoorbeeld voor het gebouw van de BNG aan de Koninginnegracht, en het hoofdbureau van de politie aan de Burgemeester Patijnlaan. Ook het kantoorgebouw van het Centraal Station en de Amerikaanse ambassade aan het Lange Voorhout wil ik hier niet onvermeld laten. Bij de bouw keek de afdeling Welstand even de andere kant op.

Aan de rand van de jarendertigwijk waar ik woon, staat ook zo’n treurig geval: het kantoorgebouw op het De Savornin Lohmanplein. Het is onderdeel van een huiveringwekkend complex: winkels op de begane grond, een parkeerdek daar bovenop, omzoomd door een woongebouw van acht verdiepingen, een Chinees restaurant en dat kantoorgebouw van zestien verdiepingen. Dit alles uitgevoerd in jarenzestigbeton van DDRachtige allure. De Aldi in het winkelcentrum vormt de toepasselijke kers op deze treurige taart.

Een wat doffe kers. Het kantoorgebouw leidde de laatste jaren een kommervol bestaan en stond grotendeels leeg. Maar nu lijkt het ei van Columbus gevonden. Het wordt een woontoren met 116 luxe appartementen. Het gebouw zal zowel van binnen als van buiten een metamorfose ondergaan: minder beton, meer glas en zelfs balkons. Er worden bovendien nog twee verdiepingen op gebouwd. Penthouses met een schitterend uitzicht op de kust. Althans, als ik de ronkende brochures mag geloven. Bellavista, zo gaat de toren heten.

Maar juist over dat uitzicht heb ik mijn twijfels, zeker vanuit de lager gelegen verdiepingen aan de zuidwestkant: het parkeerdek, het betonnen flatgebouw en de Chinees. Daar zit je dan op je balkon. En dan ook nog in het permanente geratel van de winkelwagentjes die over de betonplaten van het parkeerdek stuiteren. Wie wil daar wonen? 

Bij de bouw keek de afdeling Welstand even de andere kant op
Van Dam
FOTO: FRANK VAN DAM