geografie 2024 | 5 | Geografie.nl

Opinie

Over de rug van de Andes

Als wij iets meer betalen voor lekkerder koffie, verbeteren de leefomstandigheden van de boeren. Dat is goed voor iedereen en het milieu. Dat zag politiek geograaf en journalist Anthon Keuchenius, toen hij eind 2022 drie maanden langs producenten van speciality coffee in Zuid-Amerika reisde.

reisverslag

Zuid-Amerika

Opinie

Met milde segregatie is niets mis

Advanced Introduction to Urban Segregation

Getto’s, enclaves, gated communities: in steden wereldwijd bestaat segregatie in allerlei vormen. Sako Musterd bestudeerde dit fenomeen gedurende decennia en schreef er ook na zijn emeritaat nog een boek over. Hij pleit onder meer voor een ‘meer ontspannen benadering’ van woonsegregatie door beleidsmakers.

recensie

segregatie

Kennis

Hoe krimp van de agenda verdween

Bevolkingsgroei staat de laatste jaren steeds prominenter op de Nederlandse beleidsagenda. Maar al vanaf eind 20e eeuw zijn er ook regio’s waar de bevolking structureel krimpt. In 2009 werd daarvoor een Actieplan Bevolkingsdaling opgesteld. In 2016 volgde nog een tweede actieplan, maar daarna verdween krimp weer van de agenda.

krimp

Nederland

Kennis

De post-Sovjet-keuken als ontmoetingsplek

Dat de nationale keuken een beladen thema is in de voormalige Sovjet-Unie, zal niet verbazen. Zeker sinds de Russische inval in Oekraïne. Iedere oud-lidstaat claimt dezelfde gerechten als nationaal erfgoed. Waar de gerechten ooit vandaan kwamen, is lastig te achterhalen. Maar de smaken en geuren uit het Sovjet-geheugen verbinden ook.

cultureel erfgoed

Opinie

Kermis

De moderne mens heeft vele raadselachtige fenomenen voortgebracht. Een daarvan is de kermis. De kermis die voor ongeveer een maand is neergestreken op het Malieveld, is groot. De attracties beslaan meer dan de helft van het veld. De andere helft erachter doet tijdelijk dienst als overnachtingsplaats voor de kermismedewerkers en hun gezinnen. De enorme hoeveelheid trucks en grote caravans vormt een eigen en dichtbevolkte woongemeenschap. Die omvang verbaast me telkens weer.

Malieveld

Den Haag

Kennis

Lunteren: middelpunt van Nederland

Hessenwegen overbruggen grote afstanden in een redelijk recht lijn. De ‘lijn van Dan’ blijft de Hessenweg door de Gelderse vallei (Geografie 2024-03) daarom in zuidoostelijke richting volgen en na Barneveld gaat het rechtdoor langs Lunteren de stuwwal op. Voor Nederlandse begrippen is dit al een aardige berg; over een afstand van 400 meter voert het wel zo’n 20 meter omhoog

In de lijn van Dan

Nederland

Kennis

Cahokia Mounds, Illinois

Veel geschiedenisboeken over de Verenigde Staten beginnen rond 1492 en gaan over ‘de ontdekking van Amerika’ met de komst van de Spanjaarden in het westen, de Fransen in het noorden en de Britten aan de oostkust. In die periode leefden in Noord-Amerika echter al veel eerder gearriveerde immigrantengroepen. Zij waren mogelijk al sinds 10.000 jaar voor onze jaartelling naar het Amerikaanse continent gekomen vanuit Azië, via de Beringlandbrug die gedurende de ijstijden het hedendaagse Siberië met Alaska verbond.

Plaatsen van herinnering in de VS

Kennis

Provinciaal werk in uitvoering?

Nationaal Programma Landelijk Gebied

Het kabinet Rutte-IV wilde weer greep krijgen op de ruimtelijke inrichting van het platteland, met grote ambities voor een ‘wederombouw’. De provincies treffen ieder eigen voorbereidingen voor een programma voor hun landelijk gebied. De concrete herinrichtingsplannen en de aankoop van grond – een cruciale voorwaarde om door te pakken – zijn vooralsnog bescheiden.

Nederland

Kennis

Erfdelen is pionieren

In het voorhuis van de boerderij woont de oorspronkelijke eigenaar. In de deel en losse schuur zijn vijf appartementen gerealiseerd waar ‘vitale ouderen’ wonen. Ze delen het erf en de tuin. Een erfdeelproject als De Steenen Kamer voorziet zeker in een behoefte, maar is niet weggelegd voor iedereen.

Veerkrachtig platteland

Nederland

Kennis

Dé Maas bestaat niet

De Maas liet diepe sporen na in de Ardennen, vormde een terrassenlandschap in Zuid-Limburg om na Boxmeer zand en grind af te zetten in het dalende Nederland. Vanaf daar was het de mens die de loop bepaalde. Waar de rivier precies uitmondt, is met de oude en nieuwe ‘Mazen’ lastig te zeggen.

fysische geografie

Kennis

Integratie van fysische en sociale geografie in het aardrijkskundeonderwijs

Bruggen bouwen

In een tijd van razendsnelle veranderingen zijn ook de aardrijkskunde-examenprogramma's dringend aan herziening toe. Onderwijsprofessionals vinden het vooral belangrijk fysische en sociale geografie meer met elkaar te verbinden. Hoe doen buurlanden dat?

onderwijs

Opinie

Boeken Geografie juni 2024

Jansen, A. Totale ruimte. In de voetsporen van een bouwkunstenaar.
Van Dijck, P., & Pfaeltzer, S. De toekomst van het Amazonewoud.
Boterman, W., & Van Gent, W. Making the Middle-class City. The politics of gentrifying Amsterdam.
Van Benda-Beckmann, B. Het kleedje voor Hitler. Een familiegeschiedenis.
De Haas, H. Hoe migratie echt werkt. Het ware verhaal over migratie aan de hand van 22 mythen.

Boeken

recensie

Opinie

Diplomatie raakt [podcast]

In opdracht van de rijksoverheid interviewt reisjournalist Liesbeth Rasker Nederlandse diplomaten die werken op ambassades wereldwijd.

Podcasts

Opinie

Perestrojkast [podcast]

Deze podcast biedt een boeiende kijk op Midden- en Oost-Europa. In de aflevering van april, nummer 221, bespreken Geert Jan Akkerman en Floris Hahn Slowakije met doordachte vragen over welke impact de Slowaakse verkiezingen hebben op de relatie met de EU en de ontwikkelingen in Oekraïne.

Podcasts