geografie januari 2023

Kennis

1 januari 2023

Het tijdperk van klimaatmigratie?

Het simpelweg combineren van droogte- en overstromingsmodellen met bevolkingsdichtheidskaarten is niet genoeg om toekomstige klimaatmigratie te voorspellen. Toch gebeurt dit nog steeds in gezaghebbende rapporten en alarmerende boeken.

Klimaat

migratie

Opinie

23 december 2022

Een kaart maakt niet álles duidelijker

Een kaart zegt meer dan duizend woorden. Maar misschien moet je niet álles willen vertellen. Zoals op de beruchte ‘stikstofkaart’ van Nederland.

Open kaart

stikstof

cartografie

Kennis

1 januari 2023

Truffelteelt nieuwe aanjager plattelandsontwikkeling Spanje

Truffels behoren tot de duurste delicatessen ter wereld. Tot voor kort werden ze vooral in het wild verzameld, maar ze worden inmiddels ook geteeld. De Spaanse provincie Teruel is hierin koploper en heeft het ‘zwarte goud’ ontdekt als remedie tegen de ontvolking van het platteland. Ook in Nederland zijn al enkele truffelgaarden aangelegd.

Nieuws

1 januari 2023

Lustrumactiviteiten 150-jarig KNAG: Wereld in transitie

Met de slogan ‘Wereld in transitie’ gaan we het KNAG-lustrumjaar 2023 in met een breed scala aan activiteiten. We nodigen KNAG-leden en andere geïnteresseerden uit te komen kijken, luisteren en meedoen. Er zijn ook uitdagende activiteiten voor leerlingen in het voortgezet onderwijs.

150 jaar KNAG

Opinie

1 januari 2023

Wederopbouw in Helambu. Nepal zeven jaar na de aardbeving

In april 2015 werd Nepal getroffen door een zware aardbeving waarvan het epicentrum ten noordoosten van Kathmandu lag. Oud-docent aardrijkskunde Ko Dek ziet tijdens een trektocht in het voorjaar van 2022 nog steeds de gevolgen, maar ook het herstel, ondanks alle tegenslagen, waaronder covid-19.

aardbeving

Kennis

1 januari 2023

Unesco werelderfgoed, biosfeergebieden en geoparken. Behoud versus ontwikkeling

Wereldwijd zijn er meer dan tweeduizend locaties met een Unesco-status. Samen beslaan zij een gebied ter grootte van China. Naast bescherming en behoud van natuur, landschap en erfgoed wordt ook duurzame ontwikkeling nagestreefd.

werelderfgoed

Kennis

1 januari 2023

Hoe de tiendwetering verdween uit de Krimpenerwaard

Wie op de topografische kaart van de Krimpenerwaard kijkt, vindt slechts eenmaal de naam ‘tiendwetering’. Watergangen die op oudere kaarten ook zo heetten, bestaan nog steeds, maar hun namen zijn veranderd. Hoe zit dat precies?

historische geografie

Kennis

1 januari 2023

De Eerste Hollandsche schoolkaart van de Zuid-Afrikaansche Republiek. De gouden aanraking

In Geografie november/december 2022 beschreef Lowie Brink hoe Nederlanders het initiatief namen tot de schoolwandkaart van de Zuid-Afrikaansche Republiek (1892). De vondst van diamanten en goud in de jaren 1860 en 70 luidde het einde van de Boerenrepublieken in. De kaart werd nog aangepast, maar was in 1902 passé. Een gevoel van stamverwantschap met de ‘Afrikaner neven’ maakte gaandeweg plaats voor de Nederlandse anti-Apartheidsbeweging.

cartografie

Opinie

1 januari 2023

Kaarten die geschiedenis schreven. 1000 jaar wereldgeschiedenis in 100 oude kaarten

Nederlandse liefhebbers van historische kaarten zijn de laatste jaren verblijd met vele kloeke boekwerken. Voor de kerst dient zich het 432 pagina’s dikke Kaarten die geschiedenis schreven aan. Vanuit middeleeuws Europa gezien én vanuit het zelfbewust Chinese perspectief van Xi Jinping.

recensie

cartografie

Opinie

1 januari 2023

Rug of slenk

Geoloog Mathijs Booden beantwoordt vragen uit de klas en ruimt misverstanden uit de weg. Deze week: Waarom ontstaat bij uiteen wijkende oceanische platen een rug op de breuklijn en bij uiteen wijkende continentale platen een slenk?

Vraag het de geoloog

geologie

onderwijs

Kennis

1 januari 2023

Kijk, luister en voel – ervaringsgericht veldwerk

Ga maar op dat rotsblok liggen. Kijk, luister en voel. Ineens zie je de wolken voorbij trekken en ervaar je de verwering van het graniet ‘aan den lijve’. Om nooit te vergeten. Dartmoor National Park zal door die ene opdracht zeker beklijven. Het is een mooi voorbeeld van ervaringsgericht veldwerk

onderwijs

veldwerk

Opinie

23 december 2022

Boeken Geografie januari 2023

Kossen, E. Station Amerika. 11.267 kilometer over het spoor dat het land verbindt.
Smith, L.C. Rivers of Power. How a Natural Force Raised Kingdoms, Destroyed Civilizations and Shapes Our World.
Dodds, K. Border Wars. The Conflicts that Will Define our Future.
Rawlence, B. De boomgrens. Het laatste bos en de toekomst van de planeet.
Den Hartog, A.P. Wat is eetbaar? Een reis door de wereld van voedseltaboes en eetculturen.

Boeken

Opinie

1 januari 2023

Throughline [podcast]

Deze Amerikaanse podcast belicht de geschiedenis van een actueel onderwerp. Elke aflevering neemt je mee naar gebeurtenissen die samen leiden naar de actualiteit van nu. Je ervaart dat je ook als geograaf goed naar het verleden moet kijken, vooral als het gaat om geopolitieke verhoudingen.

Podcasts

recensie

Opinie

1 januari 2023

Voordat de bom valt [podcast]

Elke week houdt Jelle Brandt Corstius je op de hoogte van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. Hij doet dat vanuit berichtgeving in lokale media, persoonlijke anekdotes en probeert ook hoopvolle berichten te laten horen. Soms interviewt hij gasten, maar meestal is hij zelf aan het woord. De journalist doet het op de voor hem typerende, menselijke manier en geeft je een inkijk in het leven van Oekraïeners nu.

Podcasts